W sferze kulturowej fundamentalne znaczenie miało ugruntowanie się indywidualizmu etycznego. Procesy polityczne polegały na desakralizacji państwa i stałym emancypowaniu się jednostek od władzy państwowej. Dużą rolę odegrało wyemancypowanie się własności od władzy państwowej. Ruch miejski i powstanie samorządu miejskiego były precedensem pokazującym, że ludzie mogą wybierać tych, którzy nimi rządzą. Ciąg zdarzeń intelektualnych to przede wszystkim sformułowanie i upowszechnienie się idei desakralizujących politykę i uzasadniających sensowność państwa umowy społecznej i nieskrępowanej analizy krytycznej, jako przesłanki jego rozwoju.

Stworzenie państwa na podstawie umowy społecznej zapoczątkowało próby określenia podstawowych odpowiedzialności wszystkich jego uczestników w demokracji, która, jak zauważa

Zobacz również:

• GenAI jednym z priorytetów inwestycyjnych w firmach
• Zarządzanie informacją – nowe kierunki

M. Król, jest negatywna, gdy sprowadza się ją do funkcji bezpiecznego mechanizmu rządzenia bez radykalnych konfliktów.

Jesteśmy wolni, ale musimy też być odpowiedzialni

Z pojęciem wolności nierozerwalnie związane jest pojęcie odpowiedzialności - oba wpływają na siebie i wzajemnie się warunkują. Uznanie wolności człowieka pociągnęło za sobą uznanie go za istotę odpowiedzialną. J. Filek w pracy "Społeczna odpowiedzialność biznesu. Tylko moda czy nowy model zarządzania" pisze, że odpowiedzialność okazała się logiczną konsekwencją przypisanej człowiekowi wolności.

G. B. Shaw podkreśla, że wolność obraca się w samowolę, jeżeli nie jest przeżywana od strony odpowiedzialności. Wolność jest więc stanem pozytywnym, jeśli człowiek świadomy jest granic swojego funkcjonowania z innymi.

Mamy wolność, ale odczuwamy też samotność, która może być tłumiona poprzez angażowanie się w aktywność społeczną - tworzenie wspólnot wokół określonych kwestii społecznych czy ekologicznych. Interakcje społeczne podlegają zmianie w związku z upowszechnieniem nowych technik komunikowania. Według G. Klasa obecnie dokonują się tak głębokie przeobrażenia w zasięgu ludzkiego komunikowania, że nastąpiło przejście od lokalnej izolacji społecznej do stanu światowej wioski. Nigdy w dziejach ludzkości komunikowanie nie miało tylu instrumentów, nie koncentrowało tak uwagi publicznej, nie stwarzało tak wielkich problemów społecznych, nie wiązano z nim tak wielkich nadziei. Efektem tej sytuacji jest m.in. to, że wyszukiwarka Google staje się o wiele lepszym źródłem informacji o organizacjach niż ich własne strony internetowe. E. Freeman, ojciec koncepcji interesariuszy, w książce "Managing for stakeholders" stawia pytanie: jaką korzyść ma firma ze swojej strony internetowej, jeśli informacje o niej i tak są w przeglądarce Google? Obecnie wiele przedsiębiorstw zaczyna przekształcać własne witryny internetowe w platformy dialogu z interesariuszami i społeczeństwem, za których pośrednictwem możliwe mają być interakcje z otoczeniem, wyznaczające drogę rozwoju firm.