Integracja systemów

Architektura danych i systemów są znane od bardzo wielu lat. Istnieje także nowsze podejście, w którym architektura danych i architektura systemów są połączone razem, tworząc architekturę informacyjną. W praktyce trudno jest oddzielić dane od ich przetwarzania. Łączne spojrzenie na dane i funkcje nie jest zabiegiem jedynie czysto formalnym. W ujęciu tym wyróżniana jest architektura na poziomie powiązań pomiędzy systemami, obejmująca systemy i wymieniane przez nie dane. Architektura integracyjna traktuje poszczególne systemy jako czarne skrzynki i koncentruje się na strukturach danych wymienianych pomiędzy systemami lub z użytkownikami tychże. Nie ma więc modelu danych obejmującego wszystkie systemy, są natomiast modele wymienianych danych. Własne modele danych posiada z kolei każdy system, łącznie z własnymi strukturami składników i wewnętrznymi powiązaniami.

Tworzenie architektury danych i systemów, względnie też architektury informacyjnej, porównywane jest z projektowaniem nowego budynku. Tworzenie architektury technologicznej porównywane jest natomiast z zestawianiem listy materiałów i narzędzi. Architektura technologiczna, zwana także często architekturą IT, określa niezbędną infrastrukturę dla danych i systemów użytkowych: platformy i sieci komputerowe potrzebne do przetwarzania danych i wspomagania realizowanych w firmie zadań. Pojęcie platformy jest w tym przypadku obszerne i obejmuje zarówno oprogramowanie techniczne stanowiące środowisko danych i systemów, jak i sprzęt komputerowy i inne urządzenia. Na poziomie projektowym architekturę technologiczną stanowią opisy lokalizacji systemów komputerowych firmy i ich połączeń. Na poziomie wykonawczym architekturę technologiczną stanowią opisy systemów komputerowych i sieci komunikacyjnych.

Zobacz również:

• GenAI jednym z priorytetów inwestycyjnych w firmach
• Szef Intela określa zagrożenie ze strony Arm jako "nieistotne"
• International Data Group powołuje Genevieve Juillard na stanowisko CEO

Korzyści ze spójności

Architekturę informatyczną tworzy federacja architektur danych, systemów i technologii. Architektura ta ułatwia tworzenie systemów spójnych z potrzebami informacyjnymi firmy. Tworzone systemy są elastyczne, co ułatwia ich modyfikowanie pod presją zmian istniejących potrzeb oraz zupełnie nowych potrzeb. Jest to związane przede wszystkim z dokumentacją i standardami wymiany informacji pomiędzy systemami. Coraz większe znaczenie wewnętrznej i zewnętrznej integracji systemów wynika z coraz bardziej złożonego pejzażu zastosowań informatyki. Firmy kupują i wdrażają gotowe oprogramowanie, tworzą własne aplikacje i chcą nadal korzystać z systemów tradycyjnych. Firmy tworzą także aktywne witryny internetowe i chcą wymieniać informacje z parterami biznesowymi poprzez Internet. Mimo wysiłków dostawców systemów zintegrowanych, w firmach zawsze będą istniały różne systemy różnego pochodzenia i jest ich coraz więcej. Wymiana informacji pomiędzy nimi musi być więc oparta na odpowiednich modelach danych i standardach. Przyspiesza to wdrażanie nowych systemów oraz nowych sposobów wspomagania procesów biznesowych przez istniejące systemy.

Drugą grupę korzyści z posiadania architektury informatycznej tworzą niższe koszty ponoszone na informatykę i rozwój zastosowań. Korzyści te wynikają ze zmniejszenia różnorodności sprzętu, oprogramowania systemowego, narzędziowego i pośredniczącego oraz metodyk tworzenia i wdrażania systemów. Standaryzacja to niższe koszty zakupów i konserwacji, szkoleń i administracji. Standaryzacja oznacza również uproszczone zarządzanie konfiguracją, wydajnością i bezpieczeństwem rozproszonych systemów informatycznych. Wreszcie, standaryzacja to również uproszczona dystrybucja oprogramowania i wsparcie użytkowników.

Architektury informatyczne są w firmach zjawiskiem częstszym niż architektury biznesowe. Nie oznacza to jednak, że są zjawiskiem powszechnym. Problem w tym, że korzyści z posiadania architektury są długofalowe. Korzyści te związane są z realizacją wielu rozłożonych w czasie projektów informatycznych, w tym również tych, których wcześniej nie przewidywano. Architektura jest więc długofalową inwestycją, o wymiernych kosztach opisu zastosowań informatyki oraz kosztach analizy i wyboru standardów. Korzyści są natomiast, przynajmniej na początku, niewymierne i w dużym stopniu jedynie przypuszczalne.

Prawdziwa wartość architektury ujawnia się dopiero po jakimś czasie, po zrealizowaniu szeregu przedsięwzięć informatycznych. Jeżeli architektura faktycznie zwiększyła elastyczność firmy i zmniejszyła koszty rozwoju oraz eksploatacji systemów, opłacalność tej inwestycji staje się widoczna i trudna do podważenia. Korzyści te świadczą także o tym, że architektura została dobrze opracowana. W momencie decyzji o rozpoczęciu prac nad architekturą korzyści te nie są jednak znane, stąd też decyzja ta obarczona jest sporym ryzykiem.

Grzegorz B. Gruchman jest wiceprezesem IDS Scheer Polska.