Usługi skierowane do najzamożniejszych klientów, określane mianem "private banking" i "wealth management", generują znaczące przychody i zyski. Skutkiem tego te segmenty bankowości należą do jednych z najszybciej rozwijających się na światowym rynku finansowym - wzrost o jedną czwartą rocznie.

Do najważniejszych centrów bankowości prywatnej należą: Londyn, Nowy Jork, Genewa, Frankfurt, Luksemburg, Zurych, Tokio, Singapur, Sydney, Toronto, Montevideo, Sao Paulo, Dubaj. Wraz z rosnącą falą "nowych pieniędzy" przed sektorem bankowym pojawiają się kolejne wyzwania. Stąd banki stawiają sobie ambitne zadania sprostania coraz bardziej wyszukanym wymaganiom najzamożniejszych klientów. Obecnie elitarna klientela instytucji finansowych oczekuje czegoś więcej niż możliwości lokowania depozytów czy zaciągania kredytów. Dostosowując się do wymogów epoki, dzisiejsze banki, oprócz doradztwa czy zarządzania aktywami finansowymi (asset management), oferują zarządzanie całym majątkiem klientów (wealth management), a nawet sprawami osobistymi (family office i concierge). Do potentatów w tej branży należą silne międzynarodowe banki, posiadające wysokie kapitały, infrastrukturę, sieć, produkty, ludzi, doświadczenie i brend. Wartość aktywów zgromadzonych przez 73 ankietowane banki kształtowała się w 2005 r. na poziomie 8,5 bln dolarów - podaje Scorpio Partnership's w swym raporcie "The 2006 Private Banking Benchmark". Na pierwszym miejscu uplasował się wówczas szwajcarski UBS Wealth Management, który funkcjonuje w dwóch głównych oddziałach: UBS Wealth Management International and Switzerland oraz UBS Wealth Management US. Poważną konkurencję dla niego stanowią Citigroup oraz Merrill Lynch. Aktywa, jakie zostały powierzone każdemu z nich do zarządzania, są wyższe około cztery razy od PKB naszego kraju. Przykład ten pokazuje skalę działania światowego sektora bankowości prywatnej. Tylko pierwsza dziesiątka banków posiadała w zarządzaniu aktywa rzędu 6 bln dolarów. Jak widać, niewiele z tego tortu bogactwa pozostało dla reszty banków.

Zobacz również:

• GenAI jednym z priorytetów inwestycyjnych w firmach
• Szef Intela określa zagrożenie ze strony Arm jako "nieistotne"
• International Data Group powołuje Genevieve Juillard na stanowisko CEO

Kontynuacja wzrostu

Raporty finansowe banków, jakie zostały opublikowane w pierwszych miesiącach bieżącego roku, pokazują, że w 2006 r. następował dalszy dynamiczny wzrost wartości zarządzanych aktywów bankowości prywatnej na świecie.

I tak, utrzymujący pozycję lidera, bank UBS odnotował w ubiegłym roku w sektorze wealth management napływ środków finansowych (net new money) w kwocie równoważnej 114,5 mld franków szwajcarskich. W rezultacie na koniec 2006 r. zarządzał aktywami najzamożniejszych klientów o wartości około 2,1 bln franków szwajcarskich. W ramach oferowanych rozwiązań inwestycyjnych specjaliści tego banku aktywnie zarządzają majątkiem oraz świadczą usługi szeroko pojętego doradztwa inwestycyjnego na wszystkich kontynentach. Klienci banku mają również do dyspozycji szereg instrumentów finansowych, takich jak: akcje, obligacje, jednostki funduszy inwestycyjnych, produkty strukturyzowane oraz instrumenty pochodne. Bank nie ogranicza się tylko do typowej działalności finansowej. Na życzenie swych elitarnych klientów nabywa dzieła sztuki (art banking), metale szlachetne czy kolekcje numizmatyczne, a nawet winnice (wine banking). UBS posiada silną pozycję również w Stanach Zjednoczonych, gdzie świadczy przede wszystkim usługi brokerskie i doradztwa inwestycyjnego. Wartość środków zamożnych amerykańskich klientów zarządzanych przez UBS osiągnęła na koniec ubiegłego roku kwotę 0,8 bln franków szwajcarskich.

Merrill Lynch, kolejny potentat usług bankowości dla najzamożniejszych klientów, prowadzi działalność zarządzania majątkami klientów w skali globalnej (Global Wealth Management). W jej ramach funkcjonuje oddział międzynarodowej bankowości prywatnej (Global Private Client, "GPC") oraz oddział międzynarodowego zarządzania inwestycjami (Global Investment Management, "GIM"). GPC zarządza majątkami klientów prywatnych i przedsiębiorstw o łącznej wartości 1,6 bln dolarów. Każdy z 2/3 ogólnej liczby klientów posiada aktywa płynne o wartości co najmniej jednego miliona dolarów. Z kolei Global Investment Management posiada w ofercie produkty finansowe dla inwestorów indywidualnych oraz małych biznesów. Merrill Lynch jest większościowym akcjonariuszem BlackRock, jednej z największych w świecie firm inwestycyjnych, która zarządza aktywami o wartości jednego biliona dolarów. W Polsce z produktów finansowych BlackRock Merrill Lynch najbardziej znane są jednostki uczestnictwa funduszy inwestycyjnych zarejestrowanych w Luksemburgu. Mówiąc o Merrill Lynch, nie można pominąć jego szwajcarskiego podmio-tu zależnego - Merrill Lynch Bank (Suisse) SA. Stanowi on integralną część Merrill Lynch Global Private Client Group. Podlega przy tym pod szwajcarski nadzór bankowy. Stąd sposób funkcjonowania tego banku jest zgodny ze szwajcarskimi normami, a także znaną w świecie tradycją świadczenia usług finansowych w tym kraju. Unikalna bankowość szwajcarska to temat na odrębny artykuł.

Amerykański Citigroup wraz z należącym do grupy kapitałowej Smith Barney posiada ponad 100 zagranicznych oddziałów prywatnej bankowości w 31 krajach. Bank ten szczyci się tym, że zaufało mu ponad 25 tysięcy najbardziej wpływowych na świecie rodów. CitiGold Wealth Management to wyróżnik tej grupy kapitałowej, znany także w naszym kraju. Na koniec ubiegłego roku Citigroup Global Wealth Management (Smith Barney and Citi Private Bank) odnotował wzrost aktywów klientów o 10%, osiągając kwotę bliską 1,44 bln dolarów Również zeszłoroczne przychody tego banku były rekordowe i osiągnęły 10,2 mld dolarów - wzrost o 17%.

Kolejny potężny gracz, szwajcarski bank Credit Suisse, w sprawozdaniu finansowym za ubiegły rok wykazuje wzrost aktywów segmentu private banking o 12,3%, co daje ostatecznie kwotę 940 mld franków szwajcarskich. Liczba elitarnych klientów banku kształtuje się na poziomie 630 tysięcy. Usługi zarządzania bogactwem obejmują w szczególności: zarządzanie aktywami, optymalizację podatkową, plany emerytalne, ubezpieczenia na życie, doradztwo finansowe, obsługę fundacji. Ponadto bank dostarcza szereg produktów finansowych i oferuje platformy transakcyjne.

Obecną strategią banku jest ekspansja na rynki azjatyckie, Bliskiego Wschodu, Ameryki Łacińskiej oraz umacnianie pozycji w Europie Środkowej i Wschodniej. Credit Suisse jest również widoczny na wymagającym rynku amerykańskim. W Polsce prowadzi działalność w zakresie zarządzania aktywami i ubezpieczeń, jednak te usługi są skierowane do wszystkich klientów.

Będąc już w Szwajcarii, nie można pominąć mniejszego, aczkolwiek bardzo aktywnego w dziedzinie obsługi zamożnych klientów banku Julius Baer. Zaufali mu klienci z ponad 15 krajów, powierzając w zarządzanie kwotę równoważną 138 mld franków szwajcarskich.

Działający również na polskim rynku Deutsche Bank jest jednym ze światowych liderów w zakresie zarządzania aktywami klientów indywidualnych także w ramach usług "private banking" oraz "private wealth management". W kwestiach poziomu zarządzanych aktywów (Assets under Management) pion obsługujący klientów indywidualnych, tj. Private Clients and Asset Management (PCAM), w którego skład wchodzą między innymi jednostki Private Banking i Private Wealth Management, plasuje się globalnie na czwartej pozycji, za UBS, Merrill Lynch i Credit Suisse. Wartość aktywów całego pionu PCAM obejmującego zarówno Asset and Private Wealth Management, w którego skład wchodzą m.in. Private Wealth Management, DWS i Deutsche Asset Management, jak i część Private & Business Clients oferujący m.in. usługi Private Banking, wynosi 908 mld euro. Z tego 190 mld euro dotyczy usług Private Wealth Management. W ramach globalnych struktur klienci zamożni mogą korzystać, w zależności od potrzeb i poziomów aktywów, z usług kilku pionów Banku. Jednostką posiadającą ofertę dla najbardziej wymagającego segmentu jest Private Wealth Management. Szeroko pojmowana oferta private banking dostępna jest jednak także w PBC i Private Asset Management - mówi Leszek Niemycki, wiceprezes Deutsche Bank PBC SA.

Pion Private Wealth Management, świadczący najbardziej specjalistyczne usługi dla najbardziej zamożnych klientów indywidualnych, obsługuje 154 tysięcy klientów w 86 lokalizacjach na całym świecie. Usługi private banking świadczone są w ramach pionu Private & Business Clients w 1400 placówkach w 8 krajach w Europie, a także w Indiach i Chinach. Deutsche Bank obsługuje w sumie ponad 14 milionów klientów na całym świecie.

Mniejszy, lecz aktywny

Zobaczmy teraz, jaki sposób zarządzania bogactwem prezentują mniejsze banki, na przykładzie naszych sąsiadów ze Skandynawii. Duński SaxoBank oprócz centrali w Kopenhadze posiada oddziały w Londynie, Marbelli i Singapurze. U nas znany doskonale z oferowania platform transakcyjnych rynku forex. Bank stosuje otwartą architekturę produktową. Aby dowiedzieć się, co oznacza to pojęcie, zwróciłem się do Seana Bella z SaxoBank w Londynie, który pracuje tam jako Wealth Management Department Manager. "Strategia otwartej architektury polega na udostępnieniu klientom w ramach świadczenia usług wealth management szerokiej palety najlepszych instrumentów z różnych instytucji finansowych. Nadmieniam, że posiadamy partnerów wśród czołowych dostawców instrumentów rynku finansowego, tradycyjnie zarezerwowanych dla bardzo zamożnych klientów. My jednak udostępniamy je również średniozamożnym klientom" - mówi Sean Bell. Z analizy oferty banku wynika, że obejmuje ona wiele wyrafinowanych usług finansowych. W pierwszej kolejności należy wymienić usługi doradcze w zakresie planowania finansowego i zarządzania portfelem aktywów. SaxoBank świadczy usługi doradztwa inwestycyjnego również doświadczonym inwestorom. W ramach zarządzania portfelem specjaliści SaxoBanku mogą dostosować skład portfela inwestycyjnego adekwatnie do możliwości finansowych i preferencji osobistych każdego z klientów. Osoby dysponujące kwotą co najmniej czterech milionów euro mogą wybrać portfel składający się z akcji, obligacji i jednostek czołowych funduszy inwestycyjnych, który jest monitorowany i na bieżąco dostosowywany do aktualnej sytuacji na rynku. Poczesne miejsce w ofercie SaxoBanku zajmują produkty strukturyzowane. Hitem technologicznym pozwalającym na świadczenie najnowocześniejszych usług bankowych dla zamożnej klienteli jest SaxoTrader. Jak wyjaśnia Sean Bell, interfejs SaxoTrader jest najwydajniejszą platformą transakcyjną na rynku. Pozwala ona na zawiera-nie wielu rodzajów transakcji z dowolnego miejsca na świecie, "operując na 160 parach walut rynku forex oraz handlując akcjami na 19 światowych giełdach. Ponadto klienci wealth management poprzez naszą platformę mają dostęp do instrumentów pochodnych z 22 giełd, 11 kontraktów na różnice kursów indeksów giełdowych (CFDs), około 400 kontraktów terminowych, a także obligacji".

Aby świadczyć usługi bankowości prywatnej, bank musi posiadać odpowiednie kapitały, infrastrukturę, ludzi, know how, dostęp do produktów oraz rozwiniętą sieć globalną. Czołowe banki świata warunki te spełniają. Jednak wymogi klientów ciągle ewoluują. W związku z tym światowy sektor bankowości stara się jak najlepiej zidentyfikować potrzeby różnych grup klientów, dokonując ich segmentacji pod względem stanu posiadania, tak aby osiągnąć jak najlepsze standardy ich obsługi.

Bezpieczeństwo

Bankowość prywatna musi chronić się przed wykorzystaniem jej dla wprowadzania do obiegu środków pieniężnych pochodzących z nielegalnych źródeł, takich jak: niedozwolony handel bronią, prostytucja, korupcja, produkcja i dystrybucja narkotyków czy malwersacje podatkowe.

Środowiska przestępcze a nawet dyktatorzy zbójeckich państw mogą być zainteresowani wykorzystaniem atutu zwiększonej dyskrecji bankowości prywatnej dla realizacji procederu prania brudnych pieniędzy czy finansowania terroryzmu.

Aby zapobiec takiemu rozwojowi sytuacji, banki, organa nadzoru oraz instytucje ponadnarodowe pracują i wdrażają regulacje i procedury, pozwalające ochronić sektor bankowy przed procederem prania brudnych pieniędzy. Niezbędna jest więc szeroko pojęta współpraca wszystkich instytucji finansowych i organów nadzoru na całym świecie, aby nie zakłócić rozwoju sektora bankowości zajmującego się obsługą ludzi, którzy dorobili się wielkiego majątku dzięki swej pracy, wytrwałości i zdolnościom, przyczyniając się w efekcie do rozwoju cywilizacyjnego współczesnego świata.