Motywy zawierania transakcji futures

Indywidualne motywy uczestniczenia w handlu transakcjami financial futures są oczywiście znacznie zróżnicowane. Można jednak stwierdzić, że transakcje zawierane są w celu zabezpieczenia się przed ryzykiem zmian cen różnych instrumentów finansowych bądź zarobienia na zmianach lub różnicach cen występujących na różnych rynkach. "W istocie więc hedging, spekulacja i arbitraż tworzą triadę fundamentalnych motywów, decydujących o udziale różnych podmiotów na giełdach nierzeczywistych transakcji finansowych".

Fundamentalną zasadą konstrukcji portfela inwestycyjnego jest wykorzystanie aktywów mających niską wzajemną korelację. Podstawową korzyścią z utworzenia portfela składającego się z aktywów o niskiej korelacji jest redukcja zmienności całkowitych stóp zwrotu z portfela, które z kolei redukuje standardowe odchylenie portfela, co uznawane jest za zmniejszenie ryzyka. Analizy przeprowadzone na próbie z 37 lat (1970 - 2006) wykazały, że dołożenie do portfela (obejmującego akcje dużych i małych spółek amerykańskich, akcje nieamerykańskich spółek, średniookresowe obligacje amerykańskie, gotówkę, nieruchomości o tej samej wadze) jako kolejnego (siódmego) aktywa commodities spowodowało, że portfel miał najwyższą stopę zwrotu (11,25%), najniższe standardowe odchylenie zwrotu (8,67%), najniższą korelację (0,128) i zerową częstotliwość 10-proc. straty. Portfele o takiej strukturze i charakterystyce cieszą się dużym popytem niezależnie od poziomu efektywności poszczególnych aktywów.

Zobacz również:

• GenAI jednym z priorytetów inwestycyjnych w firmach
• Szef Intela określa zagrożenie ze strony Arm jako "nieistotne"
• International Data Group powołuje Genevieve Juillard na stanowisko CEO

Inwestorzy transakcji futures, podobnie jak inwestorzy w inne papiery wartościowe, kierują się regułami opisanymi w literaturze dotyczącej mechanizmów rynków kapitałowych, na przykład:

* aby zredukować ryzyko należy unikać portfolio, którego wszystkie papiery wartościowe są ściśle skorelowane ze sobą;

* koncepcja korelacji aktywów jest istotą teorii portfela - im niższa korelacja, tym lepiej.

W świetle teorii i analiz empirycznych rynku futures spekulacje nie mogą być uznane za czynnik trwale albo średnio lub długoterminowo kształtujący cenę ropy. Opinia Mastersa, Sorosa czy Greenspana o odpowiedzialności spekulantów za wykreowanie "bąbla spekulacyjnego" nie jest słuszna, abstrahując od faktu, że nie ma wartości poznawczej, ponieważ pozbawiona jest lub oderwana od analizy fundamentalnych czynników wpływających na cenę.

Szczegółowa analiza przepływów i zmian stanu zapasów ropy, w kontekście zmian i relacji bieżącej ceny spotowej oraz ceny terminowej, w kontraktach futures prowadzi do wniosku, że przyczyną gwałtownego wzrostu ceny w 2008 r. był stale rosnący popyt niewrażliwy na cenę, prowadzący do przekroczenia podaży i wytrącenia rynku ze stanu równowagi, co najprawdopodobniej zdarzyło się w pierwszej połowie 2008 r. Równocześnie z rosnącym popytem nastąpiło ograniczanie wzrostu wydobycia i dostaw przez OPEC i Rosję. Wszystkie te okoliczności, w atmosferze politycznych napięć (prawie pewnego ataku Izraelu lub USA na Iran) wpływały na percepcję uczestników rynku odnośnie możliwości zapewnienia trwałej ciągłości dostaw oraz przeszłej ceny (rola oczekiwań), co miało swoje odzwierciedlenie w wycenie terminowych kontraktów futures.

Twórca teorii niepewności Werner Heisenberg zwrócił uwagę na temat roli rynków finansowych w formowaniu oczekiwań co do przyszłej ceny ropy. Objaśnił to trywialnie: gdy wpływowy inwestor powiedział, że cena ropy przekroczy 150 USD/boe, cena natychmiast wzrosła. Opinie niektórych uczestników rynku, a zwłaszcza znanych osób i renomowanych instytucji wpływają na oczekiwania i zachowania inwestorów, a poprzez nich na rynek.

W warunkach gwałtownie rosnących cen, przekraczających poziomy wcześniej uznawane za niewyobrażalne, nowe informacje - oficjalne, nieoficjalne, nieformalne lub plotki - mają jeszcze większy wpływ na zachowanie inwestorów.

Ceny futures wpływają na bieżące ceny spotowe ropy, jednak wpływ ten, mimo że nie muszą bezpośrednio za cenami stać czynniki fundamentalne, ale oczekiwania co do przyszłości i premia za ryzyko, w świetle nauki jest naturalny i racjonalny, nie ma nic wspólnego ze spekulacjami, na których temat wypowiadali się Soros i Greenspan.

Stanowisko badaczy akademickich w kwestii roli spekulacji jest zbieżne - nie wystąpiły zmiany fizycznych zapasów ropy, które sugerowałyby nadzwyczajny wpływ spekulacji na ceny, wykraczający poza udział w formowaniu oczekiwań.

Z przeglądu literatury oraz badań danych historycznych wynika, że możliwe jest odczytanie sygnałów zmiany trendu ceny. Z zachowania ceny ropy 2008 r. (relacji ceny spot i cen futures oraz spreadu i convenience yield) już w maju można było odczytać sygnał zmiany trendu, który nastąpił dwa miesiące później, a zatem rynek futures spełnił swoją funkcję odkrywczą ceny. Stąd wynika wniosek, że bieżąca analiza rynku futures ropy naftowej pozwala na uchwycenie głównych relacji oraz wypracowanie odpowiedniej strategii inwestycyjnej.