Skuteczna zmiana modelu działania, wyszukanie atrakcyjnej niszy na rynku nowoczesnych technologii, sprzedaż pomysłu inwestorom - wszystko to zawiera historia nowego przedsięwzięcia Techmeksu.

We wrześniu br. w Komorowie, 70 km od Warszawy, Techmex uruchomił wspólnie z Agencją Mienia Wojskowego i amerykańskim partnerem technologicznym firmą Space Imaging stację odbioru zdjęć satelitarnych. Operatorem stacji jest powołana w lutym br. spółka Satelitarne Centrum Operacji Regionalnych (SCOR). Techmex posiada w SCOR-ze 65% udziałów, resztę kontroluje poprzez AMW państwo. SCOR jest de facto operatorem i dyspozytorem zadań realizowanych przez satelitę Ikonos w promieniu około 2,3 tys. kilometrów od stacji. Zapisy umowy ze Space Imaging gwarantują SCOR wyłączność na wykorzystywanie zdjęć satelitarnych Polski pochodzących z satelity Ikonos, Radarsat i IRS oraz pierwszeństwo w sprzedaży zobrazowań satelitarnych z Ikonosa do krajów Europy Centralnej i Wschodniej. Satelitarne Centrum Operacji Regionalnych to zarazem 8. na świecie centrum regionalne w sieci amerykańskiej firmy Space Imaging poza Stanami Zjednoczonymi (patrz infografika: "SCOR wśród regionalnych partnerów Space Imaging").

Zobacz również:

• GenAI jednym z priorytetów inwestycyjnych w firmach
• Szef Intela określa zagrożenie ze strony Arm jako "nieistotne"
• International Data Group powołuje Genevieve Juillard na stanowisko CEO

SCOR na miarę potrzeb...

Podstawowym produktem stacji są oczywiście zdjęcia satelitarne, jednak ostatecznym produktem SCOR ma być ortofotomapa. Jest to cyfrowa mapa, którą tworzy się ze zdjęć satelitarnych lub lotniczych przez ich "skorygowanie"; oryginalnie zdjęcia zawierają bowiem zniekształcenia wynikające choćby z krzywizny Ziemi (patrz ramka "Ortofotomapy"). Dotychczas Techmex zrealizował już kontrakt dla ARMiR na dostawę ortofotomapy 50 tys. km2 powierzchni kraju (pozyskując zdjęcia z satelity Ikonos 2 jeszcze jako diler Space Imaging). To wstęp do budowy ortofotomapy całego kraju. W myśl rozporządzenia Rady Europy nr 1593/2000 Polska powinna dysponować kompletną ortofotomapą dla potrzeb systemu dopłat do rolnictwa IACS do końca br. Jednym z pierwszych celów SCOR jest, według intencji założycieli, podjęcie i realizacja tego zadania, w oparciu o pozyskiwane i zgromadzone wcześniej archiwum zdjęć satelitarnych.

Dotychczas Polska była w zasięgu podobnych stacji pozyskiwania i przetwarzania zdjęć satelitarnych w Ankarze i od 2004 r. - także stacji w Monachium. Zasięg roboczy stacji wyznacza promień około 2,3 tys. km. "Pozostawaliśmy na obrzeżach "stożków", jakie stacje obejmują swoim zasięgiem operacyjnym. Tym samym nasze interesy w zakresie pozyskiwania danych satelitarnych były mocno ograniczone - tak technicznie, jak i organizacyjnie. Sytuacja ulega znakomitej poprawie wraz z uruchomieniem SCOR" - mówi Jacek Studencki, prezes Techmeksu.

SCOR będzie chciał obsługiwać nie tylko sektor publiczny w zakresie dopłat do rolnictwa czy potem katastru, informacji o rozwoju i planowaniu miast dla samorządów, monitorowania środowiska itp., ale i sektor komercyjny, np. w zakresie zarządzania infrastrukturą (m.in. dystrybutorzy energii, gazu, firmy telekomunikacyjne). Docelowo SCOR chce sprzedawać przede wszystkim gotowe produkty - ortofotomapy w różnych skalach. To ważna różnica w stosunku do sąsiednich stacji, które sprzedają tylko zdjęcia satelitarne firmom geodezyjnym, które wykonują z nich następnie ortofotomapy. Potencjalny rynek dla produktów SCOR nie ogranicza się zaś do terytorium Polski. "Położenie naszego centrum i konfiguracja technologiczna dają widoki na obsługę np. Skandynawii czy krajów nadbałtyckich. Przeszliśmy już w związku z tym "procedurę nie do przejścia" - zdobyliśmy licencję eksportową" - mówi prezes Studencki.

...i możliwości

SCOR jest też pierwszym w obszarze nowych technologii polskim przedsięwzięciem typu partnerstwa publiczno-prywatnego (PPP). "To klasyczne PPP. Można powiedzieć, że nawet wzorcowe, bo partnerzy się wcześniej nie znali i zostali skojarzeni dopiero, kiedy pojawiło się konkretne zadanie. Ponadto efekty pracy są podwójnego zastosowania: służą celom państwa - obronności, celom niejawnym, jak i czysto komercyjnym" - zapewnia Jacek Studencki.

Nie należy jednak ukrywać, że samo utworzenie SCOR z udziałem Techmeksu było możliwe tylko w tej formule. Po 11 września 2001 r. udział partnera publicznego, przedstawiciela państwa, jest standardowym wymogiem stawianym przez Space Imaging i rząd amerykański przy udostępnianiu technologii związanych z bezpieczeństwem. Dla strony amerykańskiej nie ma zaś bardziej godnego zaufania partnera niż wojsko. Agencja Mienia Wojskowego wniosła zatem aportem do spółki posiadane nieruchomości. Obecność wojska w przedsięwzięciu jest związana także z potrzebą kontrolowania, jakie informacje zawiera sprzedawana mapa satelitarna i czy zdjęcie danego terenu może być odtajnione.

Zastosowanie modelu partnerstwa publiczno-prywatnego (PPP) ma jeszcze inną zaletę: wysiłek inwestycyjny utworzenia i obsługi stacji, która jest wykorzystywana także dla celów państwowych, ponosi prywatny inwestor, a nie podatnik. A są to środki niebagatelne: w przypadku SCOR obejmują 20 mln zł zainwestowane przez Techmex w działalność w obszarze systemów informacji przestrzennej (GIS) już w latach 2001 - 2003 oraz środki z emisji publicznej w br. - około 75 mln zł. Firma zakłada, że inwestycje te powinny zwrócić się w okresie trzyletnim - w tym czasie Techmex planuje osiągnięcie około 150 mln zł przychodów z działalności w obszarze GIS. "Współpraca partnerów w ramach PPP ma przynosić obopólne korzyści. Warunkiem sine qua non wykonywania zadania publicznego w formule PPP jest osiągnięcie korzyści dla interesu publicznego przeważających w stosunku do innych sposobów wykonania zadania, takich jak np. uzyskanie oszczędności w wydatkach podmiotu publicznego i podniesienie standardu świadczonych usług, między innymi poprzez zastosowanie innowacyjnych rozwiązań technicznych" - komentuje minister Irena Herbst, która wprowadzała ustawy o PPP pod obrady Sejmu.

Skoro mowa o obopólnych korzyściach podkreślić należy, że SCOR jest "wojskowy" nie tylko nominalnie, w związku z udziałem AMW. Stacja faktycznie zabezpiecza bowiem cele związane z obronnością kraju. W obrębie SCOR istnieje osobny zespół do działań w tym zakresie, szczególnie na wypadek sytuacji kryzysowych.