Dlaczego funkcja RM nie przysparza wielu przyjaciół?

Zarządzanie ryzykiem demaskuje braki w kompetencjach zarządzających i błędy decyzyjne - przecież wygodniej jest zrzucić winę za niepowodzenia na zdarzenia, których rzekomo nie dało się przewidzieć. RM wymaga rozmowy o przyszłych zdarzeniach, rozważania nie zawsze najlepszych scenariuszy. Może się zdarzyć, że w wyniku takiej oceny wiele nowych pomysłów trafi do kosza, a niektóre błędy czy złe decyzje menedżerskie zostaną bezlitośnie obnażone. Oczywiście nikt nie lubi zabijać swoich pomysłów już na etapie początkowym czy być poddawany próbie lub osądom. Niejednokrotnie zarządzanie ryzykiem oznacza porażkę dla niefortunnych pomysłodawców bądź nieskutecznych menedżerów, lub chwilowe zachwianie ich kariery. W efekcie risk manager może być postrzegany w strukturze firmy jako osoba blokująca nowe (złe) inicjatywy lub wymiatająca "śmieci spod dywanu". To z kolei w najgorszym scenariuszu może zablokować chęć komunikowania przez kierownictwo istniejących problemów. Dlatego ważne jest zrozumienie sensu ZR przez najwyższą kadrę, która jest rozliczana z niego w długiej perspektywie czasowej. Prawdziwą sztuką jest uzyskanie informacji o faktycznych rodzajach ryzyka, przed którymi stoi firma, oraz doprowadzenie do tego, żeby system alokacji zasobów pozwalał na realizację planów zaradczych.

Bywa, że zarządzanie ryzykiem (wizja na kolejne miesiące) przegrywa walkę o czas menedżerów liniowych z zadaniami operacyjnymi "na dziś", "na za tydzień". Zagrożenie czyhające na RM, jeśli nie potrafi zademonstrować kierownictwu bezpośrednio dla nich wynikającej wartości dodanej z zarządzania ryzykiem, to przede wszystkim utrata wiarygodności i zepchnięcie w czeluści biurokracji.

Co to znaczy dobry risk manager - czy można to ocenić?

Dobry menedżer ryzyka to taki, który potrafił zaprojektować model zarządczy idealnie pasujący do specyfiki firmy oraz pojemny - zdolny do akomodowania nieustannej dynamiki firmy i jej rynku. To osoba, która z żelazną konsekwencją ten model wprowadziła i zdołała trwale wpłynąć na praktykę i styl zarządczy w firmie.Ocena dokonań RM sprowadza się między innymi do weryfikacji, czy udało mu się doprowadzić do rozwiązania kwestii ważnych rodzajów ryzyka. Dobry RM musi niewątpliwie pokazać trend rozwoju zarządzania ryzykiem nie tylko w kierunku uciekania od zagrożeń, ale i wykorzystywania szans - kluczem do sukcesu firmy powinna być promocja świadomego podejmowania ryzyka biznesowego.

Gdzie znaleźć dobrych risk managerów?

Najczęstszą w Polsce praktyką jest poszukiwanie kandydatów na to stanowisko wśród brokerów lub ubezpieczeniowców. Do pewnego stopnia jest to powszechne również w całej Europie - wystarczy spojrzeć na nazwy stowarzyszeń, które w znakomitej większości łączą nawet w nazwie te dwie funkcje. Inne typowe funkcje, z których rodzą się menedżerowie ryzyka, to prawnicy, inżynierowie, specjaliści i audytorzy bezpieczeństwa pracy, kontrolerzy bądź audytorzy finansowi. Samo stanowisko i jego charakter są nadal niezwykle różnorodne, stąd nie ma jedynego właściwego wzorca.

Podglądając, co dzieje się w największych europejskich organizacjach zarządzających ryzykiem (w brytyjskim AIRMIC czy w europejskim FERMA), już na pierwszy rzut oka widać tę różnorodność podejścia i koncepcji risk managementu, znajdującą swoje odzwierciedlenie w wielu zróżnicowanych zagadnieniach poruszanych na ich konferencjach. Okazuje się, że nie przeszkadza nam ona, jesteśmy pod tym względem wobec siebie niezwykle tolerancyjni - w różnorodności siła. Gwarantuje nam ona wymianę bogatych doświadczeń, wiedzy eksperckiej oraz wzajemne uczenie się na raz popełnionych przez innych błędach. Taką rolę pełni między innymi zawiązane zeszłego roku Stowarzyszenie Zarządzania Ryzykiem POLRISK.