Jak się bronić w takiej sytuacji? Członek zarządu może przy pierwszej czynności procesowej (najczęściej w odpowiedzi na pozew) zgłosić do sądu wniosek o zobowiązanie powoda do złożenia kaucji na zabezpieczenie pokrycia szkody grożącej pozwanemu członkowi zarządu - rodzaj i wysokość kaucji zależą od decyzji sądu, ale można wnioskować o konkretną kwotę. W takiej sytuacji, jeżeli powód nie jest pewien swoich racji i nie złoży kaucji, pozew podlega odrzuceniu. Natomiast jeżeli powództwo okaże się nieuzasadnione (zostanie oddalone) i zostanie dowiedzione, że wnosząc je, powód działał w złej wierze lub dopuścił się rażącego niedbalstwa, wówczas zobowiązany jest naprawić szkodę wyrządzoną pozwanemu członkowi zarządu. W postępowaniu przeciwko takiemu wspólnikowi o naprawienie szkody członek zarządu będzie musiał wykazać wysokość szkody oraz wskazane wyżej okoliczności.

Odpowiedzialność wobec wierzycieli spółki

Ogólną zasadą jest, że członkowie zarządu nie ponoszą odpowiedzialności za zobowiązania spółki, jednak w pewnych sytuacjach zasada ta może być ograniczona. Pierwsza sytuacja dotyczy podania fałszywych danych w oświadczeniu o wniesienie wkładu na pokrycie kapitału spółki przy jej zawiązaniu lub podwyższeniu jej kapitału zakładowego. W przypadku, gdy do takiej sytuacji dojdzie z winy umyślnej lub niedbalstwa członka zarządu, powoduje to poważne konsekwencje dla członka zarządu, który odpowiada solidarnie ze spółką wobec jej wierzycieli za wszystkie zobowiązania spółki przez 3 lata od zarejestrowania spółki lub podwyższenia jej kapitału. Ta odpowiedzialność nie może być w żaden sposób wyłączona, natomiast nie wyklucza to możliwości roszczenia zwrotnego przeciwko spółce w sytuacji, gdy członek zarządu spłacił jej wierzyciela.

Zobacz również:

• GenAI jednym z priorytetów inwestycyjnych w firmach
• Szef Intela określa zagrożenie ze strony Arm jako "nieistotne"
• International Data Group powołuje Genevieve Juillard na stanowisko CEO

Druga sytuacja, kiedy członek zarządu odpowiada za zobowiązania spółki, występuje wyłącznie w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością i związana jest z bezskutecznością egzekucji prowadzonej przeciwko spółce. Źródło tego przepisu leży jeszcze w przedwojennym Kodeksie handlowym. Toczą się dyskusje, czy nie jest to zbyt surowy przepis, zbyt szeroko traktowana odpowiedzialność. Bezskuteczność egzekucji może zostać wykazana przy pomocy każdego dowodu wskazującego, że spółka nie ma majątku wystarczającego do zaspokojenia wierzyciela - nie musi to być postanowienie komornika wydane w sprawie danego wierzyciela, ale również, m.in. postanowienie wydane dla innego wierzyciela, który dochodził roszczeń, odmowa ogłoszenia upadłości spółki, gdy majątek spółki nie wystarcza nawet na koszty postępowania upadłościowego, itp.

W przypadku skierowanego w związku z bezskutecznością egzekucji roszczenia wierzyciela spółki przeciwko członkowi zarządu ten ostatni może się uwolnić od odpowiedzialności przez wskazanie, że w stosownym czasie złożono wniosek o ogłoszenie upadłości spółki, albo że nie ponosi winy w niezłożeniu wniosku o ogłoszenie upadłości, albo że pomimo niezłożenia wniosku o ogłoszenie upadłości, wierzyciel nie poniósł szkody.