Nowe tendencje w zarządzaniu offshoringiem

"Praca będzie lokowana i wykonana tam, gdzie ma to największy ekonomiczny sens" - powtarza Nandan Nilekani, prezes firmy Infosys Technologies, jeden z autorów stwierdzenia, że "świat jest płaski". Infosys to indyjska korporacja, która rozpoczynała swoją działalność jako dostawca usług offshoringowych IT. Obecnie posiada jednostki w 39 krajach.

"Praca będzie lokowana i wykonana tam, gdzie ma to największy ekonomiczny sens" - powtarza Nandan Nilekani, prezes firmy Infosys Technologies, jeden z autorów stwierdzenia, że "świat jest płaski". Infosys to indyjska korporacja, która rozpoczynała swoją działalność jako dostawca usług offshoringowych IT. Obecnie posiada jednostki w 39 krajach.

Offshoring, czyli proces polegający na wytwarzaniu usług i produktów na terytorium innego państwa, zyskał na znaczeniu, szczególnie w sferze produkcji, w drugiej połowie lat 90. ubiegłego stulecia. Obecnie zjawisko to coraz częściej dotyczy nowych typów usług związanych z wykorzystaniem wiedzy i informacji. Usługi świadczone w ramach offshoringu mogą być pozyskiwane zarówno od niezależnych partnerów zagranicznych (outsource offshoring), jak i od jednostek zależnych, stworzonych w tym celu przez daną organizację (captive offshoring).

Zobacz również:

  • GenAI jednym z priorytetów inwestycyjnych w firmach
  • Szef Intela określa zagrożenie ze strony Arm jako "nieistotne"
  • International Data Group powołuje Genevieve Juillard na stanowisko CEO

Zdaniem N. Nilekaniego, w wyniku rozwoju technologii telekomunikacyjno-informatycznych "powstała platforma, dzięki której dostawca pracy intelektualnej i kapitału intelektualnego oraz jego klient mogą znajdować się w różnych państwach. Usługa może zostać rozbita na zadania, dostarczona w określone miejsca, po czym po jej wykonaniu ponownie złożona w całość. Pozwala to na uzyskanie zupełnie nowego stopnia swobody w wykonywaniu pracy, szczególnie tej o charakterze intelektualnym".

Captive Offshoring, czyli bezpośrednie inwestycje zagraniczne

Captive offshoring są to bezpośrednie inwestycje zagraniczne z wyłączeniem tych, których działalność ma charakter lokalny i które były tworzone na potrzeby obsługiwania klientów z danego rynku. Jest to strategia pozwalająca na zachowanie kontroli nad utworzoną jednostką oraz nad jakością dostarczanych przez nią usług, co powinno zapewniać najwyższą redukcję kosztów w długim okresie. Jest ona korzystna ze względu na to, że pozwala m.in. na ochronę tajemnic firmy związanych z prowadzoną działalnością oraz zmniejsza ryzyko spadku wartości dostarczanej klientom, łączącej się często z przekazaniem procesów niezależnemu usługodawcy. Captive offshoring jest wykorzystywany przez firmy decydujące się na delokalizację usług o dużym stopniu skomplikowania, których sposób wykonania ulega częstym zmianom, oraz usług mających wysokie wymagania związane z bezpieczeństwem przeprowadzania operacji. Strategia ta jest często przyjmowana przez firmy, które podejmują decyzję o offshoringu procesów kluczowych dla funkcjonowania organizacji1.

Istotny jest fakt, że captive offshoring wymaga dużych początkowych nakładów inwestycyjnych związanych z utworzeniem i rozpoczęciem działalności w innym kraju2. Wiąże się on z wysokim początkowym ryzykiem operacyjnym i finansowym, jednak w przypadku udanego wdrożenia jest opłacalną inwestycją, umożliwiającą uzyskanie wielu korzyści, zarówno finansowych, jak i związanych z jakością i efektywnością świadczonych usług. Za najważniejsze z nich można uznać znaczne obniżenie kosztów działalności i kreowanie wizerunku firmy na nowych rynkach. Strategia ta jest najczęściej wdrażana przez przedsiębiorstwa, które były wcześniej obecne na rynku danego kraju i mają znajomość istniejących w nim realiów oraz posiadają niezbędne do tego umiejętności.

Za przykład organizacji stosujących powyższą strategię można podać następujące koncerny: American Express, General Electric, JP Morgan Chase, Mellon Financial, Standard Chartered i Citibank3. Captive offshoring jest formą przeważającą w Polsce. Należy podkreślić, że firmy, które są postrzegane jako działające na terenie Stanów Zjednoczonych, znaczną część swojej działalności przenoszą do tak zwanych rynków wschodzących. IBM obecnie ma około 53 000 pracowników w Indiach, a Accenture będzie niedługo miał więcej zatrudnionych osób w Indiach niż na terenie USA. Firma ta świadczy swoje usługi, opierając się na działalności 15 centrów zlokalizowanych między innymi w Chinach, Indiach, na Filipinach, w Argentynie, Polsce, Słowacji.

Offshore outsourcing

Strategia ta jest zdecydowanie mniej kosztowna niż captive off-shoring. Umożliwia ona wykorzystanie umiejętności dostawców zagranicznych, dla których dany proces jest działalnością podstawową. Pozwala ponadto na czerpanie wiedzy z doświadczeń biznesowych partnera w zakresie sposobu funkcjonowania na danym rynku oraz przyczynia się do zdobywania przez firmę umiejętności w kontaktach z zagranicznymi dostawcami, co w przyszłości może być wykorzystane podczas ekspansji na innych rynkach.

Z drugiej strony offshore outsourcing niesie ze sobą szereg zagrożeń związanych przede wszystkim z niebezpieczeństwem utraty możliwości stałego nadzorowania oraz monitorowania jakości świadczonych usług. Stała kontrola jakości usług w momencie, gdy ich wykonanie jest zlecone zagranicznemu dostawcy, jest bardzo skomplikowana. Działania takie są nieporównywalnie trudniejsze ze względu na specyfikę usług, czyli ich niematerialność, od monitorowania jakości produkowanych przez zagranicznego partnera towarów materialnych. Offshore outsourcing wiąże się ponadto z koniecznością dzielenia się wiedzą zdobytą przez firmę z zagranicznym dostawcą. Niesie to ze sobą zagrożenie związane z możliwością wykorzystania zasobów niematerialnych firmy na nowym rynku w sposób odbiegający od zamierzonego przezorganizację4.

Znaczną trudność stanowi również zarządzanie długookresową relacją z zagranicznym partnerem. Offshore outsourcing wymaga nie tylko dopracowania kontraktu, lecz również prowadzenia dalszych działań mających na celu budowanie relacji z usługodawcą. Jest to związane z koniecznością stworzenia efektywnego systemu współpracy pomiędzy organizacjami. Podczas przygotowania długoterminowego kontraktu konieczne jest wypracowywanie zasad kooperacji z zagranicznym partnerem w celu określenia szeregu zmiennych, takich jak: zakres, cel i okres trwania projektu oraz sposób nadzorowania jakości.

Offshore outsourcing z jednej strony zabezpiecza firmę przed stratami operacyjnymi, z drugiej jednak, w przypadku niewłaściwej realizacji powierzonych zadań przez partnera zagranicznego, niesie duże ryzyko związane z możliwością znacznego obniżenia standardu świadczonych usług. Może on przyczynić się do pogorszenia wizerunku oraz zmniejszenia wiarygodności organizacji w oczach klientów, co zazwyczaj powoduje zmniejszenie wartości tworzonej przez przedsiębiorstwo5.

W długim okresie koszty outsource offshoringu są z reguły większe niż w przypadku captive offshoringu. W pierwszym momencie strategia ta wiąże się jednak z mniejszymi nakładami kapitałowymi, gdyż infrastruktura oraz koszty związane z innymi udogodnieniami wynikającymi ze świadczeniem usług są ponoszone przede wszystkim przez zagranicznego partnera.

W celu komercyjnej reprodukcji treści Computerworld należy zakupić licencję. Skontaktuj się z naszym partnerem, YGS Group, pod adresem [email protected]

TOP 200