Niewielu liderów wspomina dziś o mądrości, wskazując na osiągnięcia polityczne, technikę, wiedzę, technologię, sztukę, biznes i rządzenie. Książki, w których prowadzi się dyskusję na temat mądrości, to obecnie rzadkość, choć przecież w dziełach największych klasyków był to motyw przewodni. Podczas gdy modernizm głosi postęp na niemal wszystkich frontach, najmądrzejsi przyznają, że mądrość została stracona w minionych dekadach.

Literatura o zarządzaniu i przywództwie mówi o efektywności, sukcesie, umiejętnościach, osobowości, jakości, postępie, globalizacji, przewadze konkurencyjnej, innowacyjności, zrównoważonym rozwoju i innych tego rodzaju koncepcjach, ale rzadko o mądrości.

Zobacz również:

• Jak zatrzymać najlepszych?
• Bądź doceniony i doceniaj
• 9 cech wielkich liderów IT

W rzeczywistości mądrość jest niezbędnym elementem sukcesu - osobistego, narodowego i społecznego. Wszystkie dyscypliny wiedzy mówią o mądrości, wszyscy profesorowie poszukują mądrości. Jednak niewiele szkolnych podręczników czy nauczycieli wspomina o mądrości. Od uczniów rzadko wymaga się, aby byli mądrzy. Mają być skoncentrowanymi, precyzyjnymi, wydajnymi ekspertami.

W normach akademickich poszukiwanie mądrości często jest niebezpieczne. Przez wieki ludzie czerpali ze źródeł mądrości przodków, a nasza nowoczesna kultura robi niewiele, aby uczyć się mądrości od starszych. Wyjątkową cechą mądrości jest to, że - jak powiedział Mortimer Adler - "nie może być źle użyta", w przeciwieństwie do sztuki, nauki, technologii, umiejętności przywódczych, wiedzy, odwagi, lojalności, wiary i władzy, które bywały używane do celów korupcyjnych. "Każde złe użycie mądrości jest niemądre", czyli fałszywe. Prawdziwa mądrość jest używana pozytywnie.

Platon postrzegał mądrość jako najważniejszą spośród cnót, a Sokrates pokazał, że nie ma człowieka mądrego. Grecy i Hebrajczycy byli pasjonatami poszukiwania mądrości. Sofokles pisał: "mądrość jest najwyższym szczęściem człowieka". [...]Dzieła wielkich klasyków stanowią światowe repozytorium mądrości, a użycie mądrości we wszystkich dziedzinach przynosi zarówno sukces (cel konserwatywny), jak i postęp (cel liberalny). Jesteśmy współczesnymi spadkobiercami generacji, która poszukiwała przede wszystkim mądrości. [...] Niektóre społeczeństwa uważają obowiązek za najwyższy cel, inne podkreślają prawość, inne siłę, postęp czy sukces. Wszystko to wymaga mądrości. W książce "Demokracja w Ameryce" Tocqueville zauważył, że Amerykanie są gorzej formalnie wykształceni niż europejska elita, ale cały czas się uczą i starają się wykorzystać swoją wiedzę w praktyczny sposób. Zaawansowana formalna edukacja może być blokadą dla innowacyjnego myślenia. Mądrość to więcej niż tylko wiedza - wymaga działania.

Przez niemal stulecie wielkie umysły i instytucje podkreślały ważność poszukiwania sukcesu, postępu, prawdy z niewielkim odniesieniem do mądrości. Posługując się mądrością, możemy zrozumieć prawdę, zwiększyć postęp, osiągnąć sukces. Potrzebujemy powrotu mądrości jako priorytetu i celu, musimy uznać ją za istotny element w przywództwie. Akademicy rzadko kładą nacisk na nauczanie, jak być mądrym, i tylko nieliczne rządy, media czy inne instytucje wydają się związane z tym kursem.

Mądrość powinna być poszukiwana, promowana i należy do niej zachęcać - to wymóg dla przywództwa. Jeśli mądrość ma odzyskać miejsce w społeczeństwie, musi być rozpropagowana przez liderów biznesowych. Jak menedżerowie mogą przeprowadzić jej odnowę? Tego rodzaju społeczne przywództwo nie jest celem ani powołaniem. Zyskanie społecznego wpływu może stać się kolejnym etapem rozwoju liderów - można uznać to za naturalny progres w łańcuchu od małego kupca do profesjonalisty, od zarządzania do przywództwa, od menedżera do społecznego przywódcy.

Odkąd menedżerowie zmienili zasadę: "robić rzeczy we właściwy sposób" na: "robić właściwe rzeczy", korporacje są postrzegane jako instytucje społeczne. Top menedżerowie są postrzegani jako społeczność krajowych i międzynarodowych liderów. Umiejętności biznesowe to część przywództwa korporacyjnego. Społeczeństwa zaczynają postrzegać CEO jako nową kategorię mężów stanu i nic nie może być ważniejsze od mądrości. Wielcy liderzy próbują dokonywać mądrych wyborów, wiedząc, że mądrość jest przywództwem.

Oliver DeMille, założyciel i b. prezes George Wythe University, współzałożyciel Centrum Przywództwa Społecznego, autor książki "Thomas Jefferson Education, The Coming Aristocracy" i "Freedomshift: 3 Choices to Reclaim America’s Destiny".

Tekst pochodzi z czasopisma "Leadership Excellence", maj 2011

Tłumaczenie: Wanda Żółcińska