Ożywienie w sektorze spożywczym

W całej Europie Środkowej i Wschodniej dało się odczuć znaczące nasilenie fuzji i przejęć w sektorze spożywczym, przejawiające się wzrostem liczby transakcji o 47%, z poziomu 164 w 2005 r. do 241 w 2006 r. Zjawisko to dotyczyło całego regionu - wzrosty objęły m.in. Bułgarię, Czechy, Słowację, Chorwację, Serbię, Polskę, Rosję i Ukrainę. Wyższa aktywność na rynku zmniejszyła średnią wartość transakcji z 16 mln USD do 12 mln USD. Jednakże w Polsce, Rumunii i Rosji wartość średniej transakcji ustabilizowała się wyraźnie powyżej średniej. Liczba transakcji na Ukrainie zwiększyła się czterokrotnie, wskazując pozytywny trend ku dalszej ekspansji regionalnej.

Na Słowacji i w Czechach w branży spożywczej wystąpiła silna fala konsolidacji piekarni i młynów:

• firma Delta Pekárny z Czech przejęła 3 piekarnie na Słowacji (RFT, Peza i Dúbravanka, Pekáren a Cukráren);
• czeska firma Agrofert przejęła 4 piekarnie i 3 zakłady drobiowe na Słowacji;
• ekspansja czeskich piekarni dotarła na Węgry - czeska piekarnia Odkolek kupiła firmę Vecsay, która kontroluje 6 piekarni na Węgrzech;
• w branży przetwórstwa mięsa na Słowacji firma Tauris została przejęta przez Eco Invest, słowacki Mecom Agro kupił Hrádok Masokombinát.

W Bułgarii branża mięsna należała do najważniejszych sektorów gospodarki krajowej. Od kilku lat przeżywa ciągły rozwój. Moce produkcyjne firm z tego sektora podwoiły się w ciągu ostatnich pięciu lat, co jest zgodne z nasilającym się trendem dotyczącym importu surowców i gotowych produktów. W sektorze przetwórstwa mięsnego dominują małe i średnie firmy, z których osiem ma certyfikaty na eksport mięsa do UE.

Zobacz również:

• GenAI jednym z priorytetów inwestycyjnych w firmach
• Szef Intela określa zagrożenie ze strony Arm jako "nieistotne"
• International Data Group powołuje Genevieve Juillard na stanowisko CEO

Szybki rozwój - gorąca energetyka liderem

W 2006 r. w całej Europie Środkowej i Wschodniej odnotowano w sektorze energetycznym i usług komunalnych ogólny wzrost i wyższą aktywność niż w 2005 r. Średnia wartość transakcji poszybowała w górę o 162%, wzrastając z poziomu 29 mln USD do 76 mln USD. Liczba transakcji zwiększyła się o 21%. Najbardziej gorącymi rynkami w tym sektorze były Rosja, Czechy, Węgry i Polska.

• Wrzenie wokół sektora usług komunalnych w Europie Środkowej ma kilka przyczyn. Spółki energetyczne i gazowe zostały zmuszone do reorganizacji i zmiany strategii w związku z liberalizacją rynków od lipca 2007 r.
• Zachowanie zgodności z wymogami podziału pionowych monopoli (unbundling) zaowocowało przejęciami i podziałem działalności wydobywczej i dystrybucyjnej.
• Cały szereg innych czynników, takich jak ścisłe regulacje ekologiczne UE, znaczący wzrost popytu na energię w dłuższej perspektywie, a także perspektywy uwolnionego rynku dodatkowo podgrzały i tak już niezwykle rozpędzony rynek. W Rosji trwała konsolidacja najważniejszych aktywów naftowych i gazowych, rozpoczęta w 2005 r. przez wielkie, stowarzyszone z rządem firmy. Widoczna była wyraźna wola polityczna, żeby ograniczyć międzynarodowym graczom dostęp do strategicznych zasobów kraju. Natomiast rosyjskie firmy, korzystając z wysokich cen energii, dążą do powiększenia swoich mocy produkcyjnych i przejmowania aktywów za granicą. Ta zagraniczna ekspansja będzie najprawdopodobniej kontynuowana w przyszłości.

Sektor wytwórczy najbardziej aktywny

Transakcje w sektorze wytwórczym zdominowały nagłówki gazet w Rosji, Czechach, na Słowacji i Ukrainie bardziej niż w jakimkolwiek innym kraju Europy Środkowej i Wschodniej. Transakcje w tym sektorze odpowiadały za ponad 70% aktywności na rynku fuzji i przejęć. Biorąc pod uwagę wszystkie segmenty sektora wytwórczego, w 2006 r. najwięcej działo się w branży metalurgicznej, co wynikało głównie z globalnych posunięć konsolidacyjnych, które objęły również Europę Środkową i Wschodnią. W Rosji odnotowano znaczące nasilenie fuzji i przejęć w segmencie metalurgicznym, który pod względem atrakcyjności zbliżył się obecnie do sektora energetycznego i usług komunalnych. Wzrost ten był napędzany głównie większą liczbą transakcji. Fala konsolidacji dotknęła branże metali podstawowych i żelazonośnych. Rosyjskie firmy metalurgiczne wykazały zainteresowanie przejmowaniem zaawansowanych technologicznie ośrodków produkcyjnych za granicą. Dobrą ilustracją powyższego stwierdzenia jest przejęcie czeskiej firmy MSA, która jest jednym z największych w Europie producentów armatury przemysłowej, przez rosyjską grupę.

Budownictwo w całym regionie Europy Środkowej i Wschodniej przeżywa szybki rozwój. W zeszłym roku odnotowano niemal dwa razy więcej transakcji niż w 2005 r. - ich liczba wzrosła do 102 z 52 w 2004 r. Wzrost ten najbardziej odczuwalny jest w Rosji, Polsce, Czechach i na Węgrzech. Średnia wartość transakcji w całym regionie zwiększyła się dziesięciokrotnie - z 3 mln USD w 2005 r. do 31 mln USD w 2006 r. Jednak w wymienionych rynkach wzrostowych (z wyjątkiem Polski) przeciętne transakcje miały wartość w przedziale 87 - 105 mln USD. Podobna tendencja miała miejsce w zeszłym roku w przypadku rynku nieruchomości

Bułgaria

Prista Oil, największy producent smarów w Europie Południowo-Wschodniej, to większościowy udziałowiec firmy Monbat, czołowego producenta akumulatorów w Bułgarii. W związku z planami ekspansji, które mają zarówno Prista Oil, jak i Monbat, udziałowcy firmy przeprowadzali ocenę różnych opcji finansowania przejęć, w końcu decydując się na skomplikowaną transakcję - akwizycja objęła ponad piętnaście firm w ponad dziesięciu krajach. PwC pomagało udziałowcom grupy analizować różne opcje pozyskania finansowania, włączając w to kredyty bankowe lub pozyskanie inwestora finansowego jako udziałowca mniejszościowego. Po przeanalizowaniu zalet i wad różnych scenariuszy stwierdzono, że przy tak złożonej strukturze grupy zalecany byłby scenariusz pozyskania inwestora finansowego, który dokapitalizowałby spółkę, zwiększając w ten sposób możliwość zadłużenia się grupy.

Chorwacja

Hiszpański producent produktów sanitarnych, Roca Sanitario, przejął chorwacką firmę Inker, działającą w tej samej branży. Roca Sanitario stanęło przed niezwykle ważnymi z punktu widzenia transakcji problemami, których rozwiązanie miało podstawowe znaczenie dla określenia ceny zakupu.