W każdym z istniejących modeli ładu korporacyjnego określa się zasady, normy i zwyczaje odnoszące się do zarządzania organizacją.

Przyświeca im jeden cel: zapewnienie, że kierownictwo określi wiarygodny kierunek strategiczny firmy, a kierunki organizacji realizowane będą z uwzględnieniem towarzyszącemu im ryzyka oraz w sposób odpowiedzialnie wykorzystujący dostępne zasoby.

Zobacz również:

• 9 cech wielkich liderów IT
• CIO "bumerangi": liderzy IT awansują, powracając
• 6 znaków ostrzegawczych, na które CIO powinni zwrócić uwagę w 2024 roku

Żyjemy w czasach, w których złożoność procesów zarządzania ogranicza możliwość działania, opierajac się tylko na intuicji i decyzjach podejmowanych przez uzdolnionych menedżerów. Stopień komplikacji procesów decyzyjnych oraz ogrom czynników, jakie należy brać pod uwagę przy ustalaniu strategicznego kierunku firmy, zmusza nas do określenia zasad i ram podejmowania decyzji oraz stworzenia spójnego systemu zarządzania i nadzoru, który zabezpieczy interes właściciela organizacji.

Ład korporacyjny

Historia ładu korporacyjnego (corporate governance) na świecie sięga początków XX wieku. Wielki kryzys na Wall Street w 1929 r. zmusił do na wyciągnięcia wniosków co do roli korporacji w społeczeństwie¹. Model wówczas zaproponowany ewoluował przez dziesięciolecia, a mimo to w 2000 r. mieliśmy okazję obserwować serię skandali, takich jak upadek Enronu czy WorldComu. Dało to impuls to tego, aby dokonać analizy funkcjonujących zasad działania ośrodków decyzyjnych firm, a także przemodelować zakres obowiązków i odpowiedzialności zarządów oraz rad nadzorczych. Rynek amerykański zareagował legendarną już ustawą Sarbanes-Oxley, a w Polsce nowelizacji poddano dokument "Dobre praktyki w spółkach publicznych" opracowany przez Komitet Dobrych Praktyk, Forum - Corporate Governance². W każdym z istniejących modeli ładu korporacyjnego określa się zasady, normy i zwyczaje odnoszące się do szeroko rozumianego zarządzania organizacją. Przyświeca jeden cel - zapewnienie, że kierownictwo określi wiarygodny kierunek strategiczny, a kierunki organizacji realizowane będą z uwzględnieniem towarzyszącego im ryzyka oraz w sposób odpowiedzialnie wykorzystujący dostępne zasoby. A wszystko po to, żeby zwiększyć przejrzystość procesu zarządzania ryzykiem i chronić wartość przedsiębiorstwa.

Nadzór informatyczny

Niewiele jest firm, które w codziennej pracy nie wykorzystują technologii informatycznych. Wsparcie procesów biznesowych systemami informatycznymi wprowadza nowe, dotychczas nieistniejące rodzaje ryzyka, którymi trzeba zarządzać. W tym celu powstała nowa dziedzina - nadzór informatyczny (IT governance), zwany także ładem informatycznym. Stanowi on integralny komponent ładu korporacyjnego. Najważniejsze zagadnienia z obszaru nadzoru informatycznego obejmują strategię IT, dostarczanie wartości, zarządzanie ryzykiem, zarządzanie zasobami oraz pomiar wydajności³. Tak jak w przypadku ładu korporacyjnego, podstawowym celem nadzoru informatycznego jest maksymalizacja korzyści i wartości organizacji wynikających z posiadanych zasobów (w tym informacji) przy założeniu ograniczonej ekspozycji na rodzaje ryzyka wynikające z wykorzystania technologii.

Na nadzór informatyczny składają się struktury organizacyjne oraz procesy zarządzania, które tworzą spójny i skutecznie działający system kontroli wewnętrznej.

Założeniem modelu nadzoru informatycznego jest porzucenie tradycyjnego podejścia do zarządzania informatyką, w którym główne decyzje związane z informatyką pozostawiane są specjalistom IT. Dotychczas pokutowało przekonanie, że informatyka jest wiedzą tajemną, a decyzje z nią związane wymagają odpowiedniej ekspertyzy i znajomości zagadnień technicznych. Nowoczesny model nadzoru informatycznego wprowadza zgoła odmienne zasady. Zgodnie z nimi wszyscy interesariusze, w tym zarząd oraz klienci wewnętrzni (np. dział finansowy), mają wpływ na kierunek rozwoju IT i angażują się w podejmowanie najważniejszych postanowień. Zapobiega to obwinianiu jednego tylko decydenta (najczęściej dyrektora IT) za błędne decyzje, ale również... eliminuje problem użytkownika biznesowego narzekającego, że system nie spełnia jego oczekiwań.