Inwestycje Venture Capital/Private Equity w Chinach

Transformacja chińskiej gospodarki jest przedmiotem badań wielu naukowców z całego świata. Nie ma się czemu dziwić, skoro w okresie 1979 – 2005 chiński PKB rósł średnio o 9,6% rocznie, a integracja Chin ze światowym systemem handlu już jest swoistym fenomenem. Po 15 latach negocjacji Chiny stały się w dniu 11 grudnia 2001 r. 143 członkiem Światowej Organizacji Handlu (WTO).

Transformacja chińskiej gospodarki jest przedmiotem badań wielu naukowców z całego świata. Nie ma się czemu dziwić, skoro w okresie 1979 – 2005 chiński PKB rósł średnio o 9,6% rocznie, a integracja Chin ze światowym systemem handlu już jest swoistym fenomenem. Po 15 latach negocjacji Chiny stały się w dniu 11 grudnia 2001 r. 143 członkiem Światowej Organizacji Handlu (WTO).

Inwestycje Venture Capital/Private Equity w Chinach

Wartość pozyskanego kapitału VC

Udział Państwa Środka w światowym handlu produktów wzrósł z 1% w 1979 r. do 6,4% w 2005 r. Chiny stały się trzecią (po Stanach Zjednoczonych i Niemcach) potęgą handlową na świecie w 2005 r.<sup>1</sup> Głównymi partnerami handlowymi Chin są: blok krajów Unii Europejskiej, dalej Stany Zjednoczone i Japonia.

Zobacz również:

  • GenAI jednym z priorytetów inwestycyjnych w firmach
  • Szef Intela określa zagrożenie ze strony Arm jako "nieistotne"
  • International Data Group powołuje Genevieve Juillard na stanowisko CEO

Chińska gospodarka ma duży potencjał, aby stać się największym światowym eksporterem na początku następnej dekady<sup>2</sup> na skutek rosnącego napływu bezpośrednich inwestycji zagranicznych (BIZ), wysokiej stopy oszczędności wśród Chińczyków, wzrostu produktywności, napędzanego przez redukcję wewnętrznych i zewnętrznych barier handlowych, i dużą nadwyżkę siły ro-boczej. BIZ wzrosły z prawie zera w 1979 r. do 636 mln USD w 1983 r. i do 60,6 mld USD w 2004 r.<sup>3</sup> Ministerstwo Handlu ogłosiło, że wartość BIZ nieco spadła, do 60,3 mld USD w 2005 r. Chiny stały się największym odbiorcą BIZ spośród krajów rozwijających się od 1993 r. Obecnie są trzecim na świecie (po Stanach Zjednoczonych i Wielkiej Brytanii) odbiorcą BIZ<sup>4</sup>.

Inwestycje Venture Capital/Private Equity w Chinach

Wartość inwestycji

Jednakże ekonomiści OECD<sup>5</sup> zwracają uwagę, że wcześniej wiele strukturalnych, instytucjonalnych i makroekonomicznych słabości musi być usuniętych. Dalsza liberalizacja handlu pozwoli Chinom na wymianę dóbr i usług po cenach światowych.

Chińska aktywność produkcyjna dywersyfikowała się głównie z pracochłonnych dóbr niskotechnologicznych o produkty wyższych technologii. W 2004 r. Państwo Środka stało się największym światowym eksporterem produktów telekomunikacyjnych i informatycznych. Osiem na dziesięć kluczowych produktów eksportowych tego kraju to produkty związane z elektroniką i telekomunikacją<sup>6</sup>. Pierwsza dziesiątka hitów

eksportowych Chin to: komponenty do produkcji komputerów, urządzenia wejściowe/wyjściowe do komputerów, aparaty radiotelefoniczne, części do urządzeń transmisyjnych, części do serwerów, urządzenia nagrywające/wideo, urządzenia optyczne, kamery telewizyjne, kontenery, monitory i projektory.

Inwestycje Venture Capital/Private Equity w Chinach

Wartość inwestycji VC w układzie kwartalnym

Szansę realizacji wysokich stóp zwrotu z zainwestowanego kapitału w chińskie istniejące i nowe przedsiębiorstwa dostrzegły fundusze venture capital (dalej fundusze VC) oraz fundusze private equity (dalej fundusze PE)<sup>7</sup>. Chiny są obecnie najważniejszym rynkiem wzrostowym dla funduszy VC/PE. Rok 2006 (11 miesięcy) jest rekordowym w historii inwestycji VC w tym kraju.

Instytucjonalne otoczenie PE i VC w Chinach znacząco różni się od USA lub Europy. Po pierwsze, jest relatywnie młode – pierwsze fundusze zorientowane na Chiny rozpoczęły swoją aktywność inwestycyjną w latach 80., i znajomość pojęcia kapitał właścicielski ma nie więcej niż 25 – 30 lat.

Fundusze VC/PE przyczyniają się do zmian chińskich przedsiębiorstw, umożliwiając im dostęp do współczesnych praktyk zarządzania, globalnych powiązań handlowych oraz rynków kapitałowych (np. Shanda, Li Ning, China Finance Online weszły odpowiednio na

3 giełdy: USA, Hongkong, Singapur, pozyskując setki milionów kapitału). Fundusze PE tworzą także nowe „guanxi” przez powiązanie światowej gospodarki z możliwościami wzrostu gospodarczego Chin.

Inwestycje Venture Capital/Private Equity w Chinach

Struktóra branżowa inwestycji VC w Chinach

Inwestowanie w Państwie Środka różni się we wszystkich aspektach transakcji, w porównaniu z rozwiniętymi rynkami: od pozyskiwania kapitału, przez zarządzanie spółką portfelową, do wyjścia kapitałowego. Rynek finansowy jest słabo wyposażony do finansowania rozwoju. Chińskie banki kredytują przede wszystkim państwowe przedsiębiorstwa; brakuje narzędzi do analizowania ryzyka kredytowego nowych firm, nowych technologii.

Giełdy w Szanghaju i Szenzen były zamrożone przez kilka lat, zamykając drzwi dla IPO dla firm prywatnych. To oznacza, że często jedynie inwestorzy VC/PE są gotowi finansować innowacyjne firmy prywatne.

Geneza VC/PE w Chinach

Pierwsze VC/PE w Chinach zaczęły działać we wczesnych latach 80. Wkrótce pojawiły się fundusze zagraniczne, a pierwszym z nich był International Data Group (IDG), który zaczął inwestować we wczesnych latach 90. i stał się od

Inwestycje Venture Capital/Private Equity w Chinach

Wartoś inwestycj wg regionów

razu liderem w branży inwestorów VC. Silny rozwój inwestycji VC nastąpił po marcu 1998 r., kiedy to rząd chiński przyjął wiele rozwiązań promujących inwestycje o charakterze private equity. W czerwcu 2002 r. powołano Chińskie Stowarzyszenie Venture Capital<sup>8</sup>, które skupia prawie 74 inwestorów (w tym globalne fundusze PE, banki inwestycyjne, tj. 3i, Baring PE, Carlyle Group, Citigroup, HSBC, Morgan Stanley Dean Witter, Newbridge Capital, Goldman Sachs, Warburg Pincus).

W 2005 r. uruchomiono 31 nowych funduszy VC, natomiast w 2006 (11 miesięcy) powstało 39 nowych funduszy VC (por. wykres 1). Łącznie inwestorzy VC zebrali w 2005 r. ok. 3,92 mld USD, natomiast w 2006 r. (11 miesięcy) ok. 3,96 mld USD. To oznacza, że podobne inwestycje cieszą się coraz większym zainteresowaniem inwestorów instytucjonalnych, tj. fundusze emerytalne, towarzystwa ubezpieczeniowe.

Do 2001 r. wartość inwestycji VC szacowano na 2,318 mld USD. W 2006 r. wartość inwestycji VC w porównaniu z 2002 r. wzrosła ponad trzykrotnie (z 518 mln USD do 1,69 mld USD) – por. wykres 2. Rok 2006 (11 miesięcy) jest rekordowy.

Inwestycje Venture Capital/Private Equity w Chinach

Wartość i liczba nowych azjatyckich funduszy PE

W 2005 r. zostało zrealizowanych 228 transakcji przez fundusze VC, natomiast w 2006 r. aż 305 (por. wykres 3, suma z 11 miesięcy). Tylko w październiku i listopadzie 2006 r. fundusze zamknęły 107 transakcji. To pokazuje wzrost zaufania inwestorów VC do chińskiej gospodarki i chińskich przedsiębiorstw.

Przyczyny rekordowych inwestycji

Poziom inwestycji VC w wysokości ok. 1,69 mld USD w 2006 r. plasuje Chiny na drugim miejscu na świecie (po Stanach Zjednoczonych). Jakie są tego przyczyny?

Po pierwsze, fundusze VC pozyskały w okresie 2005 – 2006 dużo kapitału na inwestycje (ok. 3,9 mld USD każdego roku).

Po drugie, rośnie zaufanie inwestorów do rynku chińskiego w wyniku poprawy ustawodawstwa ułatwiającego wyjścia z inwestycji oraz w wyniku zwiększenia prawdopodobieństwa zrealizowania zwrotu z kapitału.

Po trzecie, rośnie przedsiębiorczość wśród Chińczyków, co prowadzi do zakładania nowych firm, szczególnie w branży usług internetowych w formule Web 2.0, w których ramach użytkownicy tworzą społeczności, komunikują się, wspierają i współpracują. Firmy z tego sektora wymagają niższych nakładów technologicznych i kapitałowych.

Inwestycje Venture Capital/Private Equity w Chinach

Inwestycje PE w Chinach w podziale na branże

Po czwarte, ciągły rozwój chińskiej gospodarki i duże możliwości inwestycyjne w różne branże powodują, że rośnie zaufanie inwestorów i zainteresowanie lokowaniem kapitału. Wśród pozytywnych przykładów zakończonych inwestycją są Home Inns & Hotel Management (firma zarządzająca siecią hotelarską w Chinach; inwestor: fundusz IDG) oraz LDK Solar Hi-Tech Co. (firma produkująca baterie słoneczne).

Odbiorcy inwestycji VC – podział branżowy

Kapitał VC/PE jest adresowany w Chinach do trzech grup przedsiębiorstw:

  1. Przedsiębiorstwa państwowe – setki przedsiębiorstw planują sprzedaż, restrukturyzację lub prywatyzację części swoich aktywów. Ta atrakcyjna grupa jest zdominowana przez krajowych inwestorów i trudno jest zagranicznemu inwestorowi spenetrować, chociaż Komisja Nadzoru i Administracji Aktywów Państwowych uruchomiła centra transakcyjne, umożliwiając w ten sposób sprzedaż przedsiębiorstw państwowych.
  2. Założone firmy prywatne – są to zwykle podmioty produkujące na eksport lub na rynek krajowy.
  3. Przedsiębiorcy rozpoczynający działalność gospodarczą. Zagraniczne fundusze VC/PE są zainteresowane przede wszystkim istniejącymi lub dopiero powstającymi prywatnymi firmami w Chinach, jako że te firmy mieszczą się w strategii inwestycyjnej funduszy.

Prawie 61% kapitału w okresie 11 miesięcy 2006 r. fundusze zainwestowały w spółki teleinformatyczne (w 2005 r. poziom ten wyniósł ok. 70%). Ważny wzrost udziału w wartości inwestycji zanotowała branża biotechnologiczna/usługi medyczne. Udział ten wzrósł z 2,3% w 2005 r. do 7,1% w ciągu 11 miesięcy 2006 r. (por. wykres 4).

Inwestycje Venture Capital/Private Equity w Chinach

Rodzaje inwestycji PE

Największa wartość inwestycji VC (także liczba zawartych transakcji) została zrealizowana w regionie Beijing w 2006 r., następnie w Szanghaju. W porównaniu z 2005 r. wystąpiła większa koncentracja geograficzna na rynku inwestycji VC w Chinach w roku 2006. W ciągu 11 miesięcy 2006 r. zrealizowano 108 transakcji w Beijingu na kwotę ok. 730 mln USD, natomiast w 2005 r. spółki z tego regionu pozyskały 374 mln USD (w 70 transakcjach). Wartość inwestycji VC tylko w dwóch regionach, tj. Beijing i Szanghaj, to prawie 2/3 wartości inwestycji w całych Chinach (por. wykres 5).

Nie jest trudno znaleźć w Chinach przedsiębiorstwo we wczesnej fazie rozwoju (korzystające z pierwszej rundy finansowania VC), którego akcje trafiają w drodze IPO na zagraniczne giełdy – model nietypowy w Stanach Zjednoczonych czy Europie Zachodniej. Chińscy przedsiębiorcy traktują notowanie na giełdach zagranicznych jako źródło prestiżu i umocnienia marki oraz możliwość dywersyfikacji osobistego ryzyka i ryzyka kraju.

W celu komercyjnej reprodukcji treści Computerworld należy zakupić licencję. Skontaktuj się z naszym partnerem, YGS Group, pod adresem [email protected]

TOP 200