Zmiana konsumpcji ropy uzależniona jest od zmiany PKB kraju. Miarą tej zmiany jest elastyczność dochodowa (relacja zmiany ilościowej popytu i zmiany dochodu). Dla USA w ciągu ostatniego półwiecza można zidentyfikować trzy okresy elastyczności dochodowej. W latach 1949 - 1961 elastyczność przychodowa wynosiła 1,2 - konsumpcja ropy rosła szybciej niż PKP. W 1961 - 1973 r. elastyczność dochodowa obniżyła się do 1,04 -konsumpcja ropy rosła nieznacznie szybciej niż PKB. Lata 1973 - 1974 to okres tzw. szoku cenowego (spadek konsumpcji o ok. 5,7%), po którym wystąpił tzw. okres dostosowawczy, nie mniej dramatyczny - w porównaniu z 1973 r. konsumpcja spadła o 12%. Od 1983 r. do połowy lat 90. XX wieku można zidentyfikować trzeci okres elastyczności popytowej o wartości 0,47 -konsumpcja ropy rosła o połowę wolniej niż wzrost PKB pomimo spadku ceny o ok. 50%.

Kombinacja elastyczności dochodowej i cenowej odpowiada za udział wydatków na zakup ropy w całkowitych wydatkach. Nieelastyczność cenowa oznacza, że jeśli rośnie cena ropy, rosną również wydatki na jej zakup. Nieelastyczność dochodowa oznacza, że wzrostowi PKB towarzyszy spadek udziału wydatków na zakup ropy w całkowitych wydatkach. Lata 80. i 90. to okres niskich cen ropy i rosnącego PKB. W efekcie tych czynników udział procentowy wydatków na zakup ropy naftowej wynosił od 2,5% do 1% PKB. Lata pierwszej dekady XXI wieku to okres szybciej rosnących cen ropy naftowej niż PKB, w efekcie czego udział wzrósł do ok. 4% w 2007 r. Cena ropy w wysokości ok. 150 USD/boe zwiększyłaby udział wydatków na zakup ropy do najwyższego poziomu z 1980 r., tj. 8%. Tak wysoka cena sugerowałaby analogiczne gwałtowne zmiany w popycie, podaży i cenie.

Zobacz również:

• GenAI jednym z priorytetów inwestycyjnych w firmach
• Szef Intela określa zagrożenie ze strony Arm jako "nieistotne"
• International Data Group powołuje Genevieve Juillard na stanowisko CEO

Z analiz konsumpcji ropy w okresie półwiecza XX wieku wynika, że im biedniejszy kraj (pod względem PKB per capita), tym szybciej rosło jego zapotrzebowanie na ropę. To oznacza, że obecnie szybko bogacące się gospodarki powinny stopniowo zmniejszać tempo wzrostu zapotrzebowania na ropę naftową. Z drugiej jednak strony, zużycie/per capita ropy naftowej w Chinach czy Indiach jest 20-krotnie niższe niż w USA. Kombinacja gwałtownej industrializacji i wysokiej intensywności wykorzystania ropy oraz szybkiego wzrostu dochodów ludności (zakupy samochodów) odpowiada za rosnące zapotrzebowanie na surowce, w tym na ropę. W ciągu ostatnich 40 lat średnie roczne tempo wzrostu konsumpcji ropy w Chinach wynosiło 8,5%, w Indiach 5,8%, Korei 9,4%, Tajwanie 7,5%, a w krajach Bliskiego Wschodu 4,6%. Od 1967 do 2007 r. konsumpcja Chin wzrosła 28-krotnie, a od 1990 r. o 240%, konsumpcja Indii wzrosła odpowiednio 10-krotnie i o 130%. Czterdzieści lat temu USA zużywały 8 razy więcej ropy niż Chiny, Indie i Bliski Wschód - obecnie tylko o 20% więcej. Czy ten trend ulegnie zmianie? Mało prawdopodobne.