Duże zyski, duże inwestycje
- Piotr Grzegorzewski,
- 30.01.2007
Finalizacja transakcji przejęcia przez Orlen litewskiej rafinerii w Możejkach na koniec roku to jedna z największych inwestycji w historii branży paliwowej w Europie Środkowej. Fitch Ratings w swym raporcie o sytuacji przedsiębiorstw Europy Środkowej z sektorów paliwowego, gazowego i energetycznego przewiduje, że to dopiero początek nowej fali transakcji.
Finalizacja transakcji przejęcia przez Orlen litewskiej rafinerii w Możejkach na koniec roku to jedna z największych inwestycji w historii branży paliwowej w Europie Środkowej. Fitch Ratings w swym raporcie o sytuacji przedsiębiorstw Europy Środkowej z sektorów paliwowego, gazowego i energetycznego przewiduje, że to dopiero początek nowej fali transakcji.
Zobacz również:
- GenAI jednym z priorytetów inwestycyjnych w firmach
- Szef Intela określa zagrożenie ze strony Arm jako "nieistotne"
- International Data Group powołuje Genevieve Juillard na stanowisko CEO
Sektor paliwowy: główni gracze rozdają karty
Dla większości dużych firm sektora paliwowego segment przetwarzania ropy i marketingu (ang. Refining & Marketing - R&M) jest głównym źródłem dochodów. W przypadku niektórych koncernów (PKN, Możejki Nafta czy Rompetrol Group N.V.) generował on 100% wskaźnika EBITDA w pierwszych trzech kwartałach 2006 r. Dla kontrastu, w przypadku MOL było to tylko 50%.
Chcąc poszerzyć wachlarz możliwych źródeł zysku, niektóre firmy Europy Środkowej będą starały się zmienić swój profil biznesowy i dołączyć do niego segment poszukiwania i eksploatacji (ang. Exploration & Production - E&P). Dla przykładu PKN, który jest jedynym dużym koncernem bez działu E&P, na początku 2006 r. ogłosił plan przewidujący jego wprowadzenie, a następnie stopniowe zwiększanie jego udziałów w całkowitych zyskach do poziomu 21% w roku 2015. Eksperci z firmy Fitch zwracają jednak uwagę, że tego typu przedsięwzięcia charakteryzują się wysokim ryzykiem, które powinno być współdzielone z partnerami inwestycyjnymi.
Kuszące są jednak prognozy szacujące, że poziom cen ropy naftowej znacząco się nie zmieni i pozostanie wysoki. To dobrze wróży firmom operującym właśnie w segmencie E&P.
Obecna sytuacja w sektorze paliwowym Europy Środkowej sprzyja już istniejącym przedsiębiorstwom ze względu na niższą niż w Europie Zachodniej konkurencję, korzystną sytuację rynkową (wzrasta popyt na produkty ropopochodne oraz na samochody) i dobre warunki finansowe koncernów.
Według prognoz Fitcha, trzej najwięksi gracze sektora paliwowego - OMV, PKN i MOL - będą w dalszym ciągu napędzać proces konsolidacji. W ciągu ostatnich pięciu lat każdy z nich znacząco zwiększył swoje obroty poprzez lokalne przejęcia. Jednak w związku z ograniczeniami lokalnych rynków można się spodziewać, że wszyscy zaczną rozglądać się za możliwościami przejęcia mniejszych graczy z sąsiadujących krajów. Dlatego też, biorąc pod uwagę ich doświadczenie, zaplecze regionalne oraz skalę prowadzonych przedsięwzięć, oczekuje się, że firmy te odegrają znaczącą rolę w konsolidacji sektora paliwowego w regionie Europy Środkowej. Główni gracze mogą zacząć wyglądać poza obszar Europy, gdzie znajdują się wybrane cele do przejęcia. To również może dotyczyć inwestycji E&P w Rosji, Kazachstanie i Środkowym Wschodzie. Przykładem podobnego postępowania był zakup 34% akcji największego tureckiego dystrybutora paliwa Petrol Ofisi A.S. w pierwszej połowie 2006 r.
PKN i OMV najprawdopodobniej poświęcą najbliższy czas na restrukturyzację i integrację swoich ostatnich nabytków - rumuńskiego Petromu w przypadku OMV i Unipetrolu z Czech oraz Możejek z Litwy w przypadku PKN. Z kolei MOL zapewne zainwestuje środki uzyskane ze sprzedaży udziałów w swoich spółkach zajmujących się dystrybucją, magazynowaniem i przesyłem gazu niemieckiemu koncernowi E.ON Ruhrgas w sektor R&M.
Korporacje zwiększą nakłady inwestycyjne, ponieważ będą zmierzać do zmiany profilu działalności i przeniosą część swoich mocy produkcyjnych w związku z popytem na częściowo destylowane produkty kosztem zysków z produktów rafinowanych. Ponadto od 2009 r. obowiązywać będą ostrzejsze standardy europejskie i aby im sprostać, konieczna będzie wymiana i aktualizacja sprzętu. Niektóre rafinerie, takie jak PKN, MN i Rompetrol, planują przeznaczyć w ciągu najbliższych trzech lat część nakładów inwestycyjnych na sektor petrochemiczny. Mimo zwiększonych inwestycji, eksperci z Fitch nie widzą zagrożenia dla płynności finansowej dużych graczy sektora paliwowego Europy Środkowej przy założeniu, że inwestycje finansowane będą z bieżących zysków oraz że dzięki nim wzbogacony zostanie profil biznesowy przedsiębiorstw.
W tym roku biznes będzie przyglądał się wydarzeniom ma Bałkanach, gdzie rząd serbski planuje sprzedaż koncernu paliwowego NIS, a rząd chorwacki może sprzedać dalszą część koncernu INA.
Tabela 1: Największe przejęcia w ostatnim czasie | |||
---|---|---|---|
Data | Firma | Cel | Wartość |
gru-06 | PKN | 84,4% akcji MN | 2,3 mld USD |
kwi-06 | Enel | 66% akcji SE | 840 mln euro |
mar-06 | E.ON Ruhrgas | Udziały w należących do MOL spółkach zajmujących się dystrybucją, magazynowaniem i przesyłem gazu | 2,1 mld euro* |
mar-06 | OMV | 34% akcji Petrol Ofisi | 1,054 mld euro |
* wstępna cena zawierająca wartość długu