Jak traktować ryzyko związane z wynikiem grupy produktów, grupy klientów czy jednostki biznesowej?

Prawidłowe ujęcie oraz wycena ryzyka wymagają analizy wpływu na wynik finansowy ryzyka kontrolowanego lub niekontrolowanego na poziomie grupy produktów, grupy klientów lub jednostki biznesowej. Efektywność produktów, klientów i jednostek operacyjnych powinna być mierzona w sposób wykluczający wpływ ryzyka niekontrolowanego na danym poziomie na ich wyniki.

W bankach określone ryzyko (np. ryzyko kredytowe, ryzyko cenowe) może być kontrolowane na poziomie jednostek biznesowych, natomiast inne grupy ryzyka nie mogą być efektywnie zarządzane na tym poziomie (np. ryzyko strukturalne - stóp procentowych i kursowe). Dyrektorzy oddziałów nie mogą i nie powinni kontrolować struktury bilansu całego banku (zarządzać aktywami i pasywami banku).

Zobacz również:

• GenAI jednym z priorytetów inwestycyjnych w firmach
• Szef Intela określa zagrożenie ze strony Arm jako "nieistotne"
• International Data Group powołuje Genevieve Juillard na stanowisko CEO

Na poziomie oddziału nie ma dostępu do raportów dotyczących całościowej ekspozycji instytucji na ryzyko ani specjalistycznych kwalifikacji wymaganych w zarządzaniu ryzykiem strukturalnym. Jeżeli zatem ryzyko strukturalne nie zostanie przeniesione do centralnego skarbu, decyzje podejmowane lokalnie mogą nie być optymalne z punktu widzenia całego banku. Przeniesienie ryzyka strukturalnego do centralnego skarbu pozwala na konsolidację, kompensację, kontrolowanie i odpowiednie zarządzanie tym ryzykiem, w ramach ustalonych kierunków strategicznych zarządzania aktywami i pasywami oraz ustalonych limitów w podejmowaniu ryzyka.

Rolą odpowiedniego systemu wyceny wewnętrznych transferów funduszy (obok określenia kosztów i przychodów transferowych) jest zatem przeniesienie ryzyka strukturalnego (stopy procentowej i kursu walutowego) z lokalnych jednostek biznesowych do centralnego skarbu.

Ceny transferowe mogą też być wykorzystane do aktywnego sterowania strukturą sprzedaży. Mając do dyspozycji narzędzie ustalania wysokości wewnętrznego kosztu pieniądza, można stymulować sprzedaż określonych produktów w wybranych segmentach rynku. Obniżenie lub podwyższenie wewnętrznych cen transferowych w wybranym obszarze będzie miało podobny efekt, jak zmiany stóp referencyjnych banku centralnego. Dążąc do zachowania wymaganego poziomu efektywności, jednostki terenowe dostosują swoje zachowania do sygnałów ekonomicznych wysyłanych z centrali.

W przypadku banku system wyceny wewnętrznego przepływu funduszy powinien umożliwić analizę wyniku finansowego na poziomie rentowności odsetkowej w przekroju grup produktów, grup klientów i jednostek organizacyjnych. Drugim kluczowym zadaniem tego systemu jest wyeliminowanie wpływu ryzyka strukturalnego na wyniki jednostek biznesowych i zarządzanie nim z poziomu centralnego skarbu.

Mariusz Polakowski jest menedżerem, konsultantem firmy doradczej Andersen.