Jak czytać wyniki testów?

Liczba gwiazdek określa poziom bezpieczeństwa dosyć zgrubnie - zgodnie z tą oceną czołowe samochody sprawiają wrażenie bardzo podobnych. Gwiazdki przyznawane są jednak na podstawie zebranej w testach sumy punktów, zawsze więc warto zajrzeć do szczegółowych wyników, w których podawana jest ich liczba, w dodatku podzielona na poszczególne testy. Dzięki temu można sprawdzić, czy np. auto uzyskało świetne wyniki w teście zderzenia czołowego, a w zderzeniach bocznych wygląda kiepsko, czy odwrotnie. Punkty podaje się z dokładnością do ich setnej części, bo różnice między czołowymi samochodami wcale nie są duże. Jeśli więc usłyszymy, że jakiś samochód osiągnął "najwyższy wynik w historii EuroNCAP", pamiętajmy, że to wcale nie znaczy, że pozostałych pięciogwiazdkowych konkurentów dzieli od niego przepaść - mogą to być drobiazgi...

Punkty przyznawane są przez specjalistów z różnych dziedzin - bardzo dokładnie ocenia się przeciążenia, jakim poddawane są "części ciała" manekinów, a więc poziom urazów wewnętrznych pasażerów. Robi się to na podstawie umieszczonych w manekinach precyzyjnych przyrządach pomiarowych, a analiza zdjęć z testów pozwala uzupełnić informację o ryzyku urazów różnych części ciała. Swoją ocenę, dodawaną do punktacji, wystawiają też specjaliści od ratownictwa, określając poziom trudności prowadzenia akcji ratowniczej po wypadku - np. czy łatwo otwierają się drzwi i jakiej siły to wymaga.

Zobacz również:

• GenAI jednym z priorytetów inwestycyjnych w firmach
• Szef Intela określa zagrożenie ze strony Arm jako "nieistotne"
• International Data Group powołuje Genevieve Juillard na stanowisko CEO

Porównując auta na własny użytek, starajmy się przyjąć jakiś klucz, odpowiedni do naszych oczekiwań, i według niego czytajmy ocenę samochodu. Prosty przykład: samochód może mieć bardzo dobry wynik w zderzeniu czołowym i bocznym, ale traci punkty w teście uderzenia w słup. Zazwyczaj dzieje się tak, gdy wersja testowana nie jest wyposażona w kurtyny - manekin ma wtedy niemal stuprocentowe prawdopodobieństwo "śmierci" w tym teście. Jeśli jednak kupimy wersję z kurtynami - będziemy mieli auto pod tym względem podobnie bezpieczne jak konkurenci.

Prowadzi się oddzielny system gwiazdkowych not dla oceny poziomu bezpieczeństwa pieszych (ocena maks. 4 gwiazdki) i poziomu bezpieczeństwa jadących w samochodzie dzieci (ocena maks. 5 gwiazdek).

Zderzenie czołowe

Jego wynik ma kluczowy wpływ na wysokość noty - tu jest 16 punktów do zdobycia. Samochód uderza z prędkością 64 km/h, szerokością 40% przodu, po stronie kierowcy, pod kątem prostym, w deformowalną aluminiową strukturę (udającą strefę zgniotu drugiego auta), zamontowaną naciężkim betonowym bloku. Ten test odzwierciedla zdarzenie drogowe, będące czołowym zderzeniem dwóch identycznych samochodów, jadących naprzeciw siebie z prędkością po 55 km/h każdy. Jeśli się komuś wydaje, że to niewielka prędkość, należy zwrócić uwagę, że w trzygwiazdkowym aucie obrażenia powstałe w takim wypadku mogą doprowadzić do śmierci, natomiast z pięciogwiazdkowego kierowca i pasażer wychodzą praktycznie bez szwanku. Warto dodać, że takie zderzenie z prędkościami obu aut większymi niż 80 km/h praktycznie wyklucza możliwość przeżycia. Pamiętajmy, że prędkości będą się sumować - zderzenie czołowe dwóch jadących osiemdziesiątką samochodów jest równoważne uderzeniu w stojący samochód z prędkością 160 km/h.

W prawdziwym życiu, na drodze, istotny wpływ na wynik ma oczywiście masa samochodu, z którym się zderzamy. Ryzyko odniesienia obrażeń będzie porównywalne z tym, które określono w testach, gdy zderzymy się z samochodem o podobnej wadze jak nasz, natomiast jeśli nasze auto jest dużo lżejsze - mamy mniejsze szanse. Chodzi o to, że struktura mniejszego samochodu, zgodnie z prawami fizyki, będzie musiała zaabsorbować dużo więcej energii, więc zniszczenia auta (i obrażenia jadących nim osób) będą dużo większe. I odwrotnie - w cięższym z uczestniczących w wypadku samochodów zniszczenia (w stosunku do uzyskanych w teście) powinny być dużo mniejsze, podobnie jak obrażenia pasażerów. Dlatego właśnie samochody badane przez EuroNCAP podzielone są na kategorie (klasy), będące odzwierciedleniem ich konstrukcji i masy. Z badań statystycznych wynika, że na każde 100 kg "przewagi" cięższego auta nad zderzającym się z nim mniejszym "przeciwnikiem" trzeba dodać 7% ryzyka odniesienia obrażeń ciała w mniejszym samochodzie.

Warto również pamiętać, że uzyskane w testach wyniki dotyczą osoby średniego wzrostu i przeciętnej wagi. Osoby wysokie i cięższe mają mniejsze szanse wyjścia z wypadku z małymi obrażeniami (lub bez nich) niż bliskie "standardu". Odchylenia w przeciwną stronę, ze względu na trudności w dopasowaniu urządzeń bezpieczeństwa, też mogą powodować większe ryzyko.

Zderzenie boczne

Ten test oceniany jest maksymalną notą 16 pkt. W bok samochodu uderza jednotonowy wózek z prędkością 50 km/h. Uderzenie następuje w ściśle określonym miejscu w stosunku do ustawienia fotela pasażera. Wózek wyposażony jest w strukturę podobną do tej w teście zderzenia czołowego, symulującą przód i strefę zgniotu drugiego samochodu.

Ponieważ ściśle określona jest również wysokość uderzenia, w testach EuroNCAP bardzo dobrze wypadają minivany, jako że pasażer siedzi w nich dość wysoko i duża część energii absorbowana jest poniżej jego ciała. I odwrotnie - w prawdziwym życiu uderzenie przez dostawcze auto czy terenowego pikapa (z wysokim przodem) powoduje poważniejsze obrażenia - nie tylko ze względu na dużą masę uderzającego samochodu, lecz głównie z uwagi na wysokość uderzenia - bardzo zagrożona jest głowa pasażera (patrz test zderzenia ze słupem).