Zatrzymanie prawa jazdy - nieuniknione

Dr Tomasz Moll, specjalista ds. prawa administracyjnego i prawa wykroczeń, analizuje regulacje prawne umożliwiające organom samorządowym zatrzymywanie prawa jazdy na okres 3 miesięcy w trybie decyzji administracyjnej w oparciu o przepis art. 102 ust. 1 pkt 4 i ust. 1c ustawy o kierujących pojazdami w związku z art. 135 ust. 1 pkt 1a lit. a ustawy prawo o ruchu drogowym.

Po zatrzymaniu przez policjanta na przekroczeniu o 50 km/h prędkości dozwolonej w terenie zabudowanym, starosta powiatu, a w miastach na prawach powiatu Prezydent miasta, zatrzymuje prawo jazdy. Jak Pan ocenia tę regulację prawną?

Nie oceniam jej pozytywnie.

Rozumiem, że Pańskim zdaniem byłoby lepiej dla kierujących pojazdami, aby zatrzymanie prawa jazdy miało miejsce jako następstwo orzeczenia sądu, a nie poprzez wydanie decyzji administracyjnej?

Zobacz również:

  • Rząd Ghany pracuje nad regulacjami dotyczącymi AI
  • GenAI jednym z priorytetów inwestycyjnych w firmach

Tak, zdecydowanie. Starosta otrzymując stosowne zgłoszenie przesłane przez policjanta obowiązany jest wydać decyzję o zatrzymaniu prawa jazdy, nie mając żadnych możliwości weryfikacji ustaleń dokonanych przez policjanta, a będących podstawą decyzji w tej sprawie. Rozstrzyganie w oparciu o wspomniane przepisy przez sąd spowodowałby uzyskanie przez kierującego pojazdem szeregu gwarancji procesowych wynikających z Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia i w ten sposób byłoby to dużo lepszym rozwiązaniem.

Czy starosta zawsze jest zobligowany do wydania decyzji o zatrzymaniu prawa jazdy?

Decyzja starosty o zatrzymaniu prawa jazdy ma charakter obligatoryjny w przypadku zatrzymania przez policjanta prawa jazdy za pokwitowaniem przy przekroczeniu dopuszczalnej w terenie zabudowanym dopuszczalną o więcej niż 50 km/h na obszarze zabudowanym, jest on obowiązany do jej wydania. Podkreślić należy, że w myśl omawianych przepisów, policja przekazuje zatrzymane prawo jady „niezwłocznie, tj. nie później niż w ciągu 7 dni, według właściwości – staroście.

Co się dzieje, jeśli dokument nie zostanie zatrzymany przez Policję?

Omawiany przepis nie uzależnia wydania decyzji administracyjnej o zatrzymaniu prawa jazdy od fizycznego zatrzymania dokumentu przez policjanta w trakcie kontroli drogowej bezpośrednio po popełnieniu wykroczenia przez kierującego pojazdem. Jeżeli dokument nie zostanie zatrzymany przez policjanta, wówczas starosta wydaje decyzję administracyjną o zatrzymaniu prawa jazdy na okres 3 miesięcy, nadając jej rygor natychmiastowej wykonalności oraz zobowiązuje kierującego do zwrotu prawa jazdy, jeżeli dokument ten nie został zatrzymany.

Statystyki KGP

Komenda Główna Policji prowadzi statystyki co do ogólnej ilości zatrzymanych dokumentów prawa jazdy, bez precyzowania ile z tych dokumentów zostało zatrzymanych z powodu przekroczenia przez kierującego dopuszczalnej prędkości o więcej niż 50 km/h na obszarze zabudowanym.

Z informacji otrzymanej od zespołu prasowego KGP wynika, iż dane za 2016 rok zostaną ogłoszone w marcu 2017 roku.

Decyzjom o zatrzymaniu prawa jazdy nadawana jest klauzula natychmiastowej wykonalności. Co to oznacza dla kierujących? Jakie to ma znaczenie w przypadku złożenia odwołania od wydanej decyzji administracyjnej? W jakich przypadkach możliwe jest uchylenie tej klauzuli?

Rygor natychmiastowej wykonalności decyzji administracyjnej, oznacza że wywołuje ona skutki prawne z dniem jej doręczenia adresatowi. Inaczej mówiąc decyzja taka jest wykonywana, przed upływem terminu do wniesienia odwołania. Wniesienie odwołania od decyzji administracyjnej, której został nadany rygor natychmiastowej wykonalności, nie powoduje automatycznie wstrzymania jej wykonania. Organ odwoławczy może wstrzymać natychmiastowe wykonanie decyzji, jedynie w uzasadnionych przypadkach.

A w jaki sposób należy interpretować sam zwrot „przekroczył dopuszczalną prędkość”? Czy z przekroczeniem mamy do czynienia jedynie w przypadku przyjęcia mandatu karnego?

Zwrot „przekroczenie dopuszczalnej prędkości” oznacza, że przesłanką decydującą o obowiązku wydania decyzji administracyjnej o zatrzymaniu prawa jazdy jest informacja o jej przekroczeniu (zgłoszenie przesłane przez policjanta do starosty), a nie o przyjęciu albo odmowie przyjęcia mandatu karnego. W dniu 1 stycznia 2017 roku obowiązywać zacznie przepis, zgodnie z którym informacja przekazana staroście przez administratora centralnej ewidencji kierowców, będzie stanowiła wystarczającą podstawę do wydania decyzji administracyjnej o zatrzymaniu prawa jazdy.

Czy w przypadku odmowy przyjęcia mandatu karnego funkcjonariusz policji ma prawo zatrzymać prawo jazdy kierującemu?

Tak, bez względu na przyjęcie albo odmowę przyjęcia przez kierowcę mandatu karnego.

Czy w momencie gdy kierujący pojazdem nie przyjmie mandatu karnego, a Policja skieruje wniosek o ukaranie do sądu, organ samorządowy jest zobligowany do zawieszenia postępowania administracyjnego do momentu prawomocnego rozstrzygnięcia sądu?

Należy rozważyć czy w takim stanie faktycznym zachodzi przesłanka powodująca obowiązek zawieszenia postępowania administracyjnego. W myśl art. 97 § 1 pkt 4 Kodeksu postępowania administracyjnego organ administracji publicznej zawiesza postępowanie gdy rozpatrzenie sprawy i wydanie decyzji zależy od uprzedniego rozstrzygnięcia zagadnienia wstępnego przez inny organ lub sąd. A zatem odmowa przyjęcia mandatu karnego w omawianym przypadku nie powoduje obowiązku zawieszenia postępowania administracyjnego do momentu prawomocnego rozstrzygnięcia sądu.

Jakie możliwości ma kierujący pojazdem po odmowie przyjęcia mandatu karnego i fizycznym zatrzymaniu prawa jazdy przez policję? Czy może kierować pojazdem, narażając się jedynie na mandat karny za brak dokumentu?

Jeżeli osoba kierowała pojazdem pomimo zatrzymania przez Policję prawa jazdy na podstawie omawianego przypadku, starosta wydaje decyzję administracyjną o przedłużeniu okresu, na który zatrzymano prawo jazdy – do 6 miesięcy.

Dziękuję za rozmowę.

Zatrzymanie prawa jazdy - nieuniknione

Tomasz Moll

Tomasz Moll

Doktor nauk prawnych, absolwent Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach; prodziekan ds. kierunku prawa i administracji Górnośląskiej Wyższej Szkoły Handlowej im. Wojciecha Korfantego w Katowicach; mediator Ośrodka Mediacji w Bytomiu; autor kilkudziesięciu publikacji naukowych z zakresu prawa; ekspert ds. prawa administracyjnego, w tym prawa samorządu terytorialnego oraz prawa wykroczeń.

W celu komercyjnej reprodukcji treści Computerworld należy zakupić licencję. Skontaktuj się z naszym partnerem, YGS Group, pod adresem [email protected]

TOP 200