Europejskie i amerykańskie wielkie bankructwa z początku dekady wypchnęły na korporacyjne proscenium kwestie zarządzania ryzykiem podatkowym. Są one obecnie w centrum zainteresowania przedsiębiorców i prawodawców.

Zarządzanie ryzykiem podatkowym rozwija się nie tylko pod wpływem ogólnego zainteresowania tymi kwestiami. Swój udział mają także rządy państw, które starają się zwiększać dochody z podatków. Upolityczniły one kwestie zachowania podatników korporacyjnych. Sekundują im organizacje pozarządowe i komentatorzy, którzy sugerują połączenie kwestii płacenia godziwego podatku z reputacją firmy. Dodać należy postępującą komplikację przepisów podatkowych i tendencję władz podatkowych do coraz uważniejszego sprawdzania zgodności zeznań ze szczegółowymi przepisami. Wiele firmowych działów podatkowych postrzega zatem zarządzanie ryzykiem podatkowym jako jedną ze swoich najważniejszych funkcji.

Autor International Tax Review zaproponował pogrupowanie rodzajów ryzyka podatkowego ze względu na narzędzia i metody, jakie można stosować do obniżenia ryzyka.

1. Zgodność z prawem - nie oznacza tylko złożenia poprawnych deklaracji podatkowych. Obejmuje wszystkie działania powiązane z podatkami, w tym stosowanie doradztwa podatkowego. Zasadnicze znaczenie ma wiedza, na której opieramy pewność, że wiernie wypełniamy literę prawa podatkowego.
2. Sprawozdawczość podatkowa - zapewnienie, by podatek był odpowiednio wyliczony. To główny obszar ryzyka, wymaga biegłości technicznej i rachunkowej, sprawnego przepływu informacji z systemów księgowych.
3. Integracja z biznesem - wielu dyrektorów finansowych twierdzi, że bardziej boi się tego, o czym nie wie, niż tego, co zrobili. Dynamicznie zmieniająca się firma, wprowadzająca i wycofująca produkty, wchodząca na nowe rynki i adaptująca nowe modele działania, podlega coraz to nowym obowiązkom podatkowym. Osłabia to istniejącą strukturę podatkową, ale i ogranicza możliwości efektywnego rozłożenia obciążeń, dopóki funkcja podatkowa nie jest odpowiednio reprezentowana w korporacyjnych procesach decyzyjnych. Trzeba przy tym wykazać dość zręczności, by nie uwikłać firmy w zbędną biurokrację.
4. Zarządzanie podatkami jako kosztem - to zapewne najbardziej strategiczny poziom zagadnienia i nie powinno dziwić, że przykuwa najwięcej uwagi zarządu. Specjaliści podatkowi wiedzą, że podatek to koszt, którym można zarządzać. W ankiecie PwC trzy czwarte badanych stwierdziło, że jest w stanie obniżyć efektywną stopę podatku płaconego przez ich firmę nawet o 5 pkt proc.

<hr>

$Na podstawie: Angus Johnston "The explosion of tax risk", International Tax Review