Już sam wybór optymalnych modeli samochodów dla firmy to skomplikowany dylemat, a jeśli dodamy do tego kilkanaście opcji finansowania i zarządzania flotą samochodową, sprawa staje się naprawdę trudna. Dlatego najlepiej kwestie te powierzyć specjalistom.

Najprostszą formą finansowania i eksploatacji samochodów w firmie jest ich kupowanie ze środków własnych i samodzielne zarządzanie flotą, a najbardziej zaawansowaną - full service leasing (FSL), obejmujący kompleksową obsługę floty, wraz z finansowaniem i wymianą pojazdów na nowe. Na rynku dostępne są też liczne formy pośrednie, np. oddanie własnej floty firmie zewnętrznej (Car Fleet Management - CFM), leasing z serwisem czy leasing odnawialny. Oferta zazwyczaj jest zindywidualizowana pod konkretnego klienta, więc tylko od jego woli i potrzeb zależy konkretny pakiet.

Zobacz również:

• GenAI jednym z priorytetów inwestycyjnych w firmach
• Szef Intela określa zagrożenie ze strony Arm jako "nieistotne"
• International Data Group powołuje Genevieve Juillard na stanowisko CEO

Ku outsourcingowi

Zakup własnej floty odchodzi obecnie do lamusa, choć w Polsce wciąż jest jeszcze dość popularny. W Europie ta forma pozyskiwania samochodów dla przedsiębiorstwa jest rozwiązaniem coraz rzadziej stosowanym i zastępowanym głównie przez leasing. Dzieje się tak nie tylko w państwach starej UE, ale także wśród państw byłego bloku wschodniego - np. na Węgrzech udział aut leasingowanych wśród samochodów firmowych w 2004 r. wynosił prawie 90%, a na Słowacji blisko 70%. W Polsce odsetek ten był niższy, stanowił 36,9%.

Najpopularniejszą formą leasingu w Europie Zachodniej jest właśnie FSL. W Polsce ta forma pozyskiwania samochodów do firmy rozwija się dopiero od kilku lat. W 2001 r. cała outsourcingowana flota liczyła 2 - 3 tys. pojazdów, a na rynku obecne były tylko dwie firmy zajmujące się najmem długoterminowym oraz zarządzaniem flotą. Obecnie rynek CFM to około 40 tys. pojazdów i blisko 40 firm zajmujących się długoterminowym wynajmowaniem samochodów dla przedsiębiorstw. Co więcej, oferta już nie ogranicza się wyłącznie do aut osobowych i małych furgonetek. W niektórych firmach można już wynajmować najcięższy tabor, a nawet samochody w specjalistycznych wersjach (zabudowach).

Optymistyczne są także prognozy rozwoju sektora CFM. Przedstawiciele branży przewidują w najbliższych latach wzrost rynku o około 15-20 proc. rocznie, wolumen zaś wykorzystywanych w ten sposób samochodów docelowo powinien osiągnąć 100.000 sztuk. Czynników napędzających tak dynamiczny rozwój jest kilka. Polscy przedsiębiorcy pomału zauważają, że "nie trzeba mieć, by używać", a w dodatku coraz ważniejsza jest dla nich gwarancja mobilności, czyli pewność, że jeśli auto ulegnie awarii, natychmiast do dyspozycji będzie inne.

Wynajem na wiele sposobów

Decydując się na outsourcing floty samochodowej, należy wybrać jeden z kilku występujących na rynku wariantów - zależnych od możliwości i oczekiwań przedsiębiorstwa. Należy jednocześnie podkreślić, że w wypadku większych flot wszelkie warunki umowy uzgadniane są indywidualnie z klientem, więc w zależności od potrzeb mogą też występować rozwiązania pośrednie lub cześć floty będzie outsourcingowana w jeden (np. samochody osobowe), a reszta (np. auta ciężarowe lub dostawcze) w inny sposób.

Z podstawowych modeli outsourcingu flot samochodowych najpopularniejszy to wspomniany full service leasing. W tym wypadku fundusz leasingowy świadczący taką usługę - lub firma zarządzająca flotą (współpracująca z leasingodawcą) - kupuje pojazdy, ubezpiecza je i zajmuje się pełnym bieżącym zarządzaniem parkiem samochodowym. Usługa taka może być wzbogacona o wiele czynników dodatkowych, które czasem są w standardowej ofercie, a czasem w opcjach, takich jak choćby pełna obsługa serwisowa samochodów w ramach danego przebiegu, likwidacja szkód, karty paliwowe, raporty menedżerskie, monitoring i administracja floty za pomocą GPS, przechowywanie opon. Należy także podkreślić, że po zakończeniu umowy to na firmie zarządzającej spoczywa obowiązek wymiany samochodów na nowe i pozbycie się starych. Zleceniodawcę obchodzi jedynie kontrola kosztów i opłacanie comiesięcznego najmu pojazdów.

Drugi sposób outsourcingu floty polega na wyłącznym, bieżącym zarządzaniu parkiem pojazdów firmowych (car fleet management). Właścicielem samochodów pozostaje zamawiający usługę, firma zewnętrzna zaś odpowiada jedynie za bieżące zarządzanie flotą. W ramach tej usługi dostarczany jest serwis, likwidacja szkód i inne elementy, które firma zarządzająca może oferować. W tej opcji przedsiębiorstwo samo zajmuje się zakupem (oczywiście może też wyleasingować) samochodów oraz ich ubezpieczeniem.

Trzeci, najrzadszy sposób to lease-back, polegający na odsprzedaży posiadanej w firmie floty samochodowej firmie zarządzającej i wynajem zwrotny tych samych aut. Jest to oferta skierowana do przedsiębiorstw dysponujących względnie nową flotą samochodową (samochody nie starsze niż trzyletnie). Skorzystanie z tej możliwości może być pokierowane chęcią poprawienia płynności przedsiębiorstwa (daje szybkie uwolnienie środków pieniężnych na większe inwestycje). Z opcji tej można też skorzystać, decydując się na FSL i dokupując nowe samochody. Warto przekazać firmie zarządzającej także posiadany park samochodowy, by uprościć rozliczenia.

Istnieją także rozwiązania, które zapewniają tylko częściowe przeniesienie obowiązków obsługi samochodów na zewnętrznego partnera:

Leasing z serwisem - zwykły leasing z zapewnioną obsługą serwisową w ramach określonego przebiegu. Rozwiązanie to zdejmuje z użytkownika ryzyko związane z nieprzewidzianymi wydatkami na naprawę auta. Teoretycznie koszty napraw pokrywane są w ramach gwarancji, koszty przeglądów gwarancyjnych też są w pełni przewidywalne. Jednak niewiele firm oferuje gwarancję dłuższą niż 2 lata, bez limitu kilometrów. Przedłużone okresy gwarancyjne również mają sens tylko do określonego przebiegu samochodu, a ten zawsze jest dużo niższy od standardowego, osiąganego przez auta służbowe. W cenę pakietu serwisowego wliczone są też przeglądy, które w eksploatacji użytkownik jest zobowiązany przeprowadzić.

Leasing odnawialny - umowa jest tak skonstruowana, że po ustalonym okresie (2-3 lata) klient oddaje leasingodawcy stare samochody i odbiera nowe. Rata leasingowa ustalana jest tak, że płaci się jedynie za spadek wartości pojazdu, a nie spłaca się jego wartości. Ostatnia rata jest mniej więcej równa wartości oddawanych aut.

Leasing z ubezpieczeniem - zazwyczaj składkę za pierwszy rok można włączyć do kwoty leasingu. Szersza oferta ubezpieczeniowa dopiero pojawia się na polskim rynku, ale u niektórych leasingodawców znajdziemy już nie tylko oferty na pierwszy rok finansowania samochodu, ale także ubezpieczenia wieloletnie, gwarantujące wysokość składki przez cały okres finansowania pojazdu. Do korzyści klienta należy zaliczyć, oprócz atrakcyjnych stawek, gwarancję pełnego zakresu ochrony ubezpieczeniowej AC/OC/NW oraz brak udziału własnego, czyli zwrot 100% kosztów w przypadku wystąpienia szkody. Taka oferta ułatwia wieloletnie planowanie kosztów działania.

Pakiet serwisowy - tak jak w wypadku leasingu z serwisem, tylko samodzielnie trzeba wykupić (np. u dealera lub w firmie CFM) pakiet obsługi serwisowej w ramach określonych przebiegów. Oczywiście zakres serwisu jest indywidualnie negocjowany.