Ostatnio coraz częściej słychać w mediach słowo przejrzystość, które odmieniane jest na wiele sposobów; jednym z nich jest przejrzystość w biznesie. Ale o jaką przejrzystość chodzi? Czyżbyśmy mieli ujawnić wszystkim tajemnice firmy?

Tak wyrażany sceptycyzm panuje w bardzo wielu przedsiębiorstwach. A może chodzi o coś zupełnie innego?

Zobacz również:

• GenAI jednym z priorytetów inwestycyjnych w firmach
• Szef Intela określa zagrożenie ze strony Arm jako "nieistotne"
• International Data Group powołuje Genevieve Juillard na stanowisko CEO

W nowoczesnym świecie przejrzystość nie ma nic wspólnego naiwnością w prowadzeniu interesów. Jest narzędziem do budowania wartości i efektywności firmy oraz odpowiedzią na wymagania rynku.

Nowoczesna firma, aby skutecznie konkurować na rynku, musi maksymalizować swoją wartość w każdym obszarze. Jednym z takich obszarów jest przejrzystość.

Jak wynika z badań przeprowadzonych przez McKinsey&Company w 2002 r. i potwierdzanych w kolejnych latach, większa przejrzystość to większa wartość przedsiębiorstwa. Przeprowadzone badania obejmowały tak zwane rynki nietradycyjne, w tym Europę Środkowo-Wschodnią. Ponad 80% badanych inwestorów zadeklarowało, że są skłonni zapłacić od 17,9 do 27,6% więcej za walory spółek stosujących zasady przejrzystości. Na potrzeby ww. badania określono większość czynników wpływających na przejrzystość organizacji, mających znaczenie dla potencjalnego inwestora, są to np.:

a) rozróżnienie między interesem firmy a interesem rodziny

b) zdefiniowane zasady nadzoru

c) rzetelność sprawozdań finansowych.

Każdy z ww. kryteriów otrzymał od 3,3 do 4,5 punktów w skali 5-punktowej.

Powszechnie wiadomo, że dobra reputacja firmy wpływa na podwyższenie jej wartości. Według amerykańskich ekspertów jednym z kluczowych elementów budowania reputacji firmy (reputational capital) jest jej przejrzystość.

Czym jest przejrzystość w biznesie? W ujęciu biznesowym to przede wszystkim jasno określone i opisane procesy zachodzące w firmie, wyrażone w postaci procedur. Procedury poprzez swój zobiektywizowany charakter oraz element przymusu, jaki w sobie zawierają, są narzędziami do tworzenia przewidywalnego i efektywnego środowiska biznesowego, które można mierzyć, weryfikować i modyfikować.

Przejrzystość w tym ujęciu dotyczy procesów, które mają miejsce zarówno wewnątrz firmy, jak i w jej otoczeniu zewnętrznym. Mowa tu o procesach, które nie tylko dotyczą tworzenia produktu lub usługi oferowanych przez firmę, ale przede wszystkim innych ważnych obszarów działania organizacji, jak: sprzedaż, zakupy, akceptacja partnerów biznesowych, sytuacje mogące prowadzić do konfliktu interesów, zasady korzystania z majątku firmy, darowizny i inne.

Wymienione wyżej obszary szczególnie w polskiej sytuacji mają bardzo duże znaczenie, gdyż źle zaprojektowane lub pominięte w zestawie procedur firmy często przyczyniają się do patologii i nadużyć.

Brak przejrzystości w firmie może mieć wpływ na negatywne decyzje potencjalnych inwestorów.

Z raportu Deloitte & Touche "Inwestycje na rynkach nietradycyjnych" (2002 r.), który objął także Polskę, wynika, że:

• 76% inwestorów bada źródła finansowania projektów, w które chcieliby się zaangażować.
• 68% inwestorów sprawdza procedury zapobiegające praniu brudnych pieniędzy.
• 90% inwestorów wycofuje się z inwestycji, o ile zachodzi podejrzenie nielegalnych operacji u potencjalnego partnera.

Raport wykazał także, że z roku na rok zwiększa się liczba audytów przedinwestycyjnych (w roku 1999 - 54%, a w roku już 2002 - 74%).

Z powyższych statystyk wynika, że jasne, przejrzyste i uczciwe zasady prowadzenia działalności gospodarczej mają dla inwestora podstawowe znaczenie przy wyborze potencjalnego partnera.

Robert Wyszynski, prezes Fundacji Transprent Company,http://www.ftc.pl