Ceny transferowe - praktyczne podejście

Wdrożenie właściwych rozwiązań w obszarze wyceny wewnętrznego transferu funduszy przesądza o prawidłowym działaniu dwóch elementów systemu zarządzania instytucją finansową: zarządzania ryzykiem strukturalnym oraz zarządzania rentownością.

Wdrożenie właściwych rozwiązań w obszarze wyceny wewnętrznego transferu funduszy przesądza o prawidłowym działaniu dwóch elementów systemu zarządzania instytucją finansową: zarządzania ryzykiem strukturalnym oraz zarządzania rentownością.

Są różne definicje cen transferowych. Na potrzeby niniejszego artykułu ceny transferowe będą rozumiane jako wewnętrzny przychód lub koszt odsetkowy z tytułu wewnętrznego przepływu funduszy w ramach instytucji finansowej.

Zobacz również:

  • GenAI jednym z priorytetów inwestycyjnych w firmach
  • Szef Intela określa zagrożenie ze strony Arm jako "nieistotne"
  • International Data Group powołuje Genevieve Juillard na stanowisko CEO

Pionierzy w stosowaniu systemu wewnętrznych cen transferowych to Bank of America i Continental Illinois (lata 70.), natomiast użycie niewłaściwych rozwiązań w tym obszarze było przyczyną bankructwa takich instytucji, jak Franklin National Bank oraz wielu amerykańskich towarzystw depozytowo-kredytowych.

Pytanie o rentowne produkty

W instytucji finansowej ocena wyniku finansowego na sprzedaży powinna polegać na zestawieniu dwóch elementów:

  • osiąganych wyników finansowych

  • związanego z nimi ryzyka.

    Wybrane rozwiązanie powinno pozwolić na wyliczenie wyniku finansowego,np. w podziale na poszczególne grupy produktów, grupy klientów i jednostki biznesowe. Podstawowym wymogiem prawidłowej wyceny wewnętrznego transferu funduszy jest utrzymywanie w czasie transakcji danych o:

  • warunkach jej zawarcia (w tym kwota, waluta, oprocentowanie stałe lub zmienne, termin pierwotny);

  • wewnętrznej cenie transferowej ustalonej w dniu zawarcia transakcji, dostosowanej do warunków transakcji.

    Niestety, instytucje finansowe, których podstawową kompetencją jest transfer środków finansowych pomiędzy podmiotami na rynku, nie radzą sobie w zadowalający sposób z wyceną ekonomicznych skutków przepływu tych środków między własnymi jednostkami organizacyjnymi lub między grupami produktów, które oferują na rynku.

    Udostępnienie tego rodzaju informacji wymaga określenia nie rejestrowanych najczęściej w systemach transakcyjnych kosztów odsetkowych kredytów, przychodów odsetkowych depozytów oraz odpowiedniego potraktowania ryzyka związanego z wynikiem grup produktów, grup klientów i jednostek biznesowych.

    Pytanie o przychody odsetkowe

    Informacje, które są najczęściej dostępne w bankach w tym obszarze, to jedynie "kosztochłonność" depozytów czy "dochodowość" kredytów. To nie wystarczy, żeby ustalić zarobek lub stratę na danym produkcie finansowym. Wiele banków przygotowuje dla strategicznych klientów zestawienia przychodów i kosztów odsetkowych, prowizyjnych i rezerw, próbując w ten sposób ustalić poziom swojej rentowności. Dysponując danymi księgowymi o saldzie należności kredytowych i zobowiązań z tytułu depozytów od danej grupy klientów, banki niejednokrotnie próbują dopasować odpowiednią cenę transferową. Przyjmują najczęściej średni koszt pieniądza na rynku międzybankowym z poprzedniego miesiąca, odpowiadający terminowi przeszacowania aktywów i pasywów. Niestety, okazuje się, że roczny kredyt udzielony na stałą stopę procentową jest obciążany każdego miesiąca inną ceną wewnętrzną, zależną od bieżących zmian ceny pieniądza na rynku. Przy wzroście stóp procentowych na rynku międzybankowym może się okazać, że kredyt rentowny w momencie podejmowania decyzji o jego udzieleniu (w zestawieniu z kosztem pieniądza w dniu podjęcia decyzji) po kilku miesiącach staje się nierentowny. Pojawia się pytanie: co będą robiły oddziały, o których efektywności przesądzają ceny transferowe, a które nie są w stanie przewidzieć przyszłych zmian stóp rynkowych?

    Często odpowiedzią dyrektorów oddziałów jest unikanie produktów bankowych o stałej stopie procentowej - wzrost stóp procentowych na rynku oznacza ryzyko strat na kredytach, spadek stóp procentowych na rynku oznacza ryzyko strat na depozytach.

    Niepełne lub nieprawidłowe sposoby analizowania cen transferowych opisane powyżej oznaczają, że raporty o efektywności oddziałów uwzględniają nieuzasadnione przepływy wyników ekonomicznych między pionami biznesowymi, oddziałami, grupami produktów i grupami klientów. Na tym tle rodzą się wątpliwości, wzajemne pretensje i nieporozumienia dotyczące informacji zawartych w sprawozdawczości wewnętrznej.

    Prawidłowa wycena wewnętrznych kosztów transferowych kredytów i wewnętrznych przychodów transferowych depozytów powinna zakładać ocenę działalności oddziałów na podstawie jakości decyzji podejmowanych w określonych warunkach. Nie powinna natomiast uwzględniać skutków zmian w warunkach rynkowych, które nastąpiły po podjęciu decyzji. Odnosi się to do takich zmiennych, jak stopy procentowe na rynku czy kursy walutowe, których dyrektorzy oddziałów nie mogą przewidzieć i których ryzykiem nie zarządzają.

    Aby uniknąć opisanych problemów, system wyceny wewnętrznego przepływu funduszy powinien obejmować następujące elementy:

  • wyznaczenie ceny wewnętrznej w dniu (momencie) zawarcia transakcji;

  • uwzględnienie przy wyznaczaniu ceny wewnętrznej takich warunków transakcji, jak kwota, waluta, oprocentowanie stałe lub zmienne, indeks bazowy dla oprocentowania zmiennego, termin pierwotny, termin przeszacowania, harmonogram udzielania i spłaty kredytu, opcja spłaty kredytu lub wycofania depozytu

    przed terminem;

  • utrzymanie dla produktów na stałą stopę procentową nie zmienionej ceny transferowej (a co za tym idzie marży odsetkowej) w okresie transakcji;

  • utrzymanie dla produktów na zmienną stopę procentową nie zmienionej marży transferowej w okresie transakcji poprzez elastyczne dopasowanie ceny transferowej do zmieniającego się w czasie oprocentowania.

  • W celu komercyjnej reprodukcji treści Computerworld należy zakupić licencję. Skontaktuj się z naszym partnerem, YGS Group, pod adresem [email protected]

    TOP 200